مسابقات بسکتبال دانشگاهی آمریکا (NCAA) خاطرات زیادی را برای طرفداران پیر و جوان این رشته زنده می کند. تمام هیجانات و دیوانگی ها گاهی فقط در لحظات خاصی خلاصه می شود، که در این مطلب چند نمونه از بهترین آنها را مرور می کنیم.
بیشتر، آن مواردی برای ما اهمیت دارند که در گذر زمان هنوز جذابیت شان را حفظ کرده اند، خصوصاً آنهایی که حاصل برخورد و آمیختگی ورزش و فرهنگ هستند. از همان دست حوادثی که در سال ۱۹۸۴ با حضور یک مربی به نام جان تامپسون جونیور (John Thompson Jr) رقم خورد. حتماً دلیلی وجود دارد که خلاقیت و بهره وری در ماه مارس همه را به سمت جنون میکشد.
اولین عنوان قهرمانی در تاریخ
اولین تورنمنت بسکتبال دانشگاهی در سال ۱۹۳۹ برگزار شد و فقط هشت تیم در آن دوره مسابقات شرکت کردند.
تیم اورگان (Oregon) که سرمربی آنها هوارد هابسون (Howard Hobson) بود، با نتیجه ۴۶ بر ۳۳ تیم ایالت اوهایو (Ohio State) را در مسابقه فینال شکست داد و عنوان قهرمانی این مسابقات ملی را از آن خود کرد. تیم اورگان که به تیم اردک ها (The Ducks) معروفند، تا قبل از سال ۲۰۱۷ دیگر نتوانستند به جمع چهار تیم پایانی راه پیدا کنند.
زدن به دل منطقه رنگی
بیل بردلی (Bill Bradley) رکورد های زیادی در آیوی لیگ (Ivy League) از خود بجا گذاشته است (آیوی لیگ، یکی از لیگ های بسکتبال دانشگاهی آمریکا می باشد) .
در سال ۱۹۶۵ که او در تیم پرینستون (Princeton) بازی می کرد، در مسابقه بین دو تیم پرینستون و ویچیتا استیت (Wichita State) در یک امتیاز گیری رعد آسا توانست ۵۸ امتیاز کسب کند. هر دو تیم در حالی که از جمع چهار تیم پایانی حذف شده بودند، در یک بازی تقریباً تشریفاتی به مصاف هم رفته بودند.
شکستن حصار
سال ۱۹۶۶ نقطه مهم و درخشانی برای این تورنمنت و بازی بسکتبال به شمار می رود.
تیم تگزاس وسترن ماینرز (Texas Western Miners) با نتیجه ۷۲ بر ۶۵ تیم کنتاکی را مغلوب کرد و قهرمان مسابقات شد. این اولین باری بود که یک تیم با حضور ۵ بازیکن آفریقایی-آمریکایی در ترکیب اصلی و شروع کننده اش، برنده یک مسابقه قهرمانی می شد.
نمایش بیل والتون
تیم های کمی را دیده ایم که یک فصل عالی را پشت سر بگذارند و کل تورنمنت را بدون حتی یک باخت به پایان برسانند. حالا این سطح از تکامل و موفقیت را در نظر بگیرید و بیل والتون بزرگ را هم به آن اضافه کنید.
او که یکی از مشاهیر و افتخارات این رشته است، یک بازی تقریباً کامل و فوق العاده را به نمایش گذاشت. والتون در رقابت قهرمانی در مقابل تیم ممفیس استیت (Memphis State) از ۲۲ شوت، موفق شد ۲۱ بار توپ را وارد حلقه کند.
خروج با یک انفجار
جان وودن (John Wooden) تا ابد به عنوان بزرگترین و برترین چهره تاریخ تیم بسکتبال یو سی ال ای برونز (UCLA Bruins) باقی خواهد ماند. تیم بسکتبال برونز با هدایت وودن موفق شده بود ۹ بار عنوان قهرمانی را کسب کند و سال ۱۹۷۵ آخرین سال مربیگری بی نظیر و مثال زدنی او بود.
وقتی که برونز موفق شد تیم کنتاکی را شکست بدهد و دهمین عنوان قهرمانی ملی اش را ثبت کند، وودن در اوج موفقیت و محبوبیت، با این آخرین انفجار قهرمانی، تیم را ترک کرد.
کمال و بی نقصی در بالاترین حد
وقتی که حرف از مربیان خانگی و بومی در بسکتبال دانشگاهی به میان می آید، باب نایت تقریباً در صدر جدول قرار می گیرد. در سال ۱۹۷۶ تیم ایندین هوسیرز (Indian Hoosiers) تحت هدایت او، با شکست میشیگان، فصل بدون باخت خود را تکمیل کرد و قهرمانی مسابقات ملی را به چنگ آورد.
این فصل بی نقص، یک لحظه تکرار نشدنی برای این مربی افسانه ای بود.
بیشترین بیننده تلویزیونی
سالها قبل از اینکه مجیک جانسون و لری برد (Larry Bird) در مسابقات فینال NBA روبروی هم قرار بگیرند، تورنمنت سال ۱۹۷۹ این دو نفر را در دیدار قهرمانی رو در روی هم قرار داد.
این بازی بالاترین شاخص نیلسن (Nielsen Rating) یا همان آمار تعداد بیننده تلویزیونی، را در بین مسابقات دانشگاهی در تاریخ کسب کرد، و تا امروز هم هیچ مسابقه دانشگاهی، نتوانسته رکورد تعداد بیننده تلویزیونی آن رقابت را تکرار کند. و البته جانسون به همراه تیم اسپارنانز (Spartans) موفق شد لری برد و یارانش در تیم سیکامورس (Sycamores) را شکست دهد.
جوردن فضایی
اسم مایکل جوردن همواره در دنیای بسکتبال تکرار شده است، اما او در هنگام مسابقات دانشگاهی به فضا پرواز کرد.
در مسابقه فینال سال ۱۹۸۸، قبل از اینکه توپ پرتاب شده فرد براون (Fred Brown) از تیم جورج تاون به هم تیمی اش جیمز ورثی (James Worthy) برسد، مایکل جوردن توپ را در هوا قاپید و با شوت هوایی سرنوشت سازش، تیمش را به قهرمانی رساند. آن اشتباه مرگبار و آن شوت پیروزی بخش جوردن باعث شدند که دین اسمیت اولین جام قهرمانی اش را در آغوش بگیرد.
پیروزی داوود بر جالوت
بله آنها موفق شدند! در سال ۱۹۸۳ تیم بسکتبال وولف پک ایالت کارولینای شمالی (North Carolina State Wolfpack) موفق شد در مسابقه فینال، تیم به شدت محبوب و پر طرفدار هیوستون را در یک بازی سنگین و پایاپای، درست در ثانیه آخر شکست بدهد.
در لحظه ای که زنگ پایان بازی به صدا در آمد، جیم والوانو (Jim Valvano) سرمربی کارولینای شمالی دیوانه وار و بی هدف به داخل زمین بازی دوید و دنبال کسی می گشت تا قهرمانی را با او جشن بگیرد.
جان تامپسون کوچک
سال ۱۹۸۴ سال خوبی برای تیم جورج تاون هویاس (Georgetown Hoyas) و ستاره نوظهور شان یعنی پاتریک اوینگ (Patrick Ewing) بود. تیم هویاس موفق شد جام قهرمانی را با خود به خانه ببرد، اما آن لحظه، برای مربی تیم یعنی جان تامپسون جونیور (John Thompson Jr) یک اتفاق ویژه بود.
او تبدیل به اولین سرمربی آفریقایی-آمریکایی شد که توانست مقام قهرمانی دسته ۱ (Division I) بسکتبال مردان را به دست بیاورد.
یک واژگونی پیش بینی نشده
بعد از اینکه در سال ۱۹۸۵ تعداد تیم های مسابقات به ۶۴ تیم افزایش پیدا کرد، تورنمنت بسکتبال دانشگاهی در سال ۱۹۹۱ شاهد یک واژگونی اساسی بود.
برای اولین با در این تورنمنت بود که یک تیم از سید ۱۵ (گروه ۱۵) موفق شد که یک تیم از سید ۲ (گروه ۲) را شکست بدهد. برنده خوش شانس این بازی، تیم ریچموند بود که توانست تیم سیراکوس (Syracuse) را از سر راه بردارد.
توضیح: سید (seed) یا گروه، به رتبه بندی تیم ها بر اساس قوی یا ضعیف بودن اطلاق می شود. قوی ترین تیم ها در سید ۱ قرار می گیرند، و هر چه جلوتر برویم تیم ها ضعیف تر می شوند. یعنی ضعیف ترین تیم ها در سید آخر که سید ۱۶ است، دسته بندی می شوند. و معمولاً تیم های سید ۱ ، ۲ و ۳ به راحتی تیم های سید ۱۶ ، ۱۵ و ۱۴ را شکست می دهند.
یکی از مشهور ترین پیروزی های ثانیه آخر
کریستین لیتنر (Christian Laettner) از تیم بسکتبال دوک (Duke) در طول مسابقه فینال سال ۱۹۹۲ خودش را زیر نور شهرت قرار داد. او یکی از معروف ترین شوت های پیروزی بخش ثانیه آخری را در تاریخ بسکتبال دانشگاهی وارد حلقه کرد و تیمش را به قهرمانی رساند.
او در آن مسابقه، چه در جریان بازی و چه در پرتاب های آزاد، از ۱۰ بار اقدام به شوت زنی، موفق شد هر ۱۰ بار توپ را وارد سبد کند و در نهایت او به همراه یارانش تیم کنتاکی را با نتیجه ۱۰۴ بر ۱۰۳ در وقت های اضافه شکست داد.
تایم آوت! تایم آوت!
فینال سال ۱۹۹۳ شاهد ظهور تیم ولورینز (Wolverines) ایالت میشیگان معروف به فب فایو (Fab Five) بود، اما کریس وبر (Chris Webber) در این تیم به خاطر یک لحظه خاص معروف شد.
در ۱۱ ثانیه مانده به پایان بازی، وبر درخواست یک تایم آوت داد. این در حالی بود که تیم ولورینز قبلاً از تمام تایم آوت هایش استفاده کرده و هیچ تایم آوت دیگری برایشان باقی نمانده بود. در نتیجه، آنها مشمول خطای فنی شدند و رقیب شان یعنی تیم یو ان سی (UNC) از کارولینای شمالی صاحب دو پرتاب آزاد شد و نهایتاً بازی را با امتیاز ۷۷ بر ۷۱ برد و قهرمانی را جشن گرفت.
پایان یک دوران
تایروس ادنی (Tyrus Edney) در سال ۱۹۹۵ تبدیل به یک قهرمان شد. این مدافع، کمتر از ۵ ثانیه زمان داشت تا حداقل قسمتی از زمین بازی را طی کند و یک شوت غیر ممکن را برای قهرمانی تیمش وارد سبد کند.
انجام این کار، تقریباً محال و غیر ممکن به نظر می رسید، اما او موفق شد و برای اولین بار بعد از سال ۱۹۷۵ تیمش را به قهرمانی رساند.
۲۰۰۶ ، سال فراموش نشدنی بسکتبال دانشگاهی
این سال در یاد ها خواهد ماند. سال ۲۰۰۶ هرگز از ذهن تیم بسکتبال جورج میسون پاتریوتس (George Mason Patriots) پاک نخواهد شد. آنها به افتخارات زیادی دست پیدا کردند که یکی از این افتخارات، رکورد ۲۳ پیروزی متوالی در مسابقات عادی فصل بود.
تیم پاتریوتس توانست خود را به جمع چهار تیم پایانی مسابقات برساند، و تبدیل به اولین تیمی شد که از انجمن ورزشی مستعمرات (ناحیه ای در شرق آمریکا) به چنین موفقیتی دست پیدا می کند.
پشت به پشت
تا قبل از سال ۲۰۰۷ آخرین تیمی که توانسته بود پشت به پشت، در دو سال پیاپی قهرمان مسابقات شود، تیم بسکتبال دوک (Duke) بود که در سال های ۱۹۹۱ و ۱۹۹۲ موفق به انجام این کار شده بود. سالها بعد بالاخره تیم فلوریدا گیتورز (Florida Gators) توانست دو بار در اوج قله مسابقات دانشگاهی بسکتبال قرار بگیرد.
تیم بسکتبال گیتورز موفق شد دو بار پیاپی در سال های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ لیگ بسکتبال دانشگاهی را فتح کند.
شش وقت اضافی، یک تیم برنده
شش وقت اضافه در یک تورنمنت حذفی به شدت طاقت فرسا است. دو تیم بسکتبال کانکتیکت (Connecticut) و سیراکوس (Syracuse) هر دو می دانستند که در نهایت یکی از تیم ها ادامه خواهد داد و تیم دیگر به خانه بر خواهد گشت.
و بعد از گذشت شش وقت اضافه، این تیم سیراکوس بود که با نتیجه نهایی ۱۲۷ بر ۱۱۷ به عنوان تیم پیروز از زمین خارج شد. این بازی درست قبل از شروع مسابقات ملی دانشگاهی، و در خلال مسابقات بزرگ دانشگاه های شرق آمریکا برگزار شد، اما یکی از بزرگترین اتفاقات و موفقیت هایی بود که ممکن بود برای یک تیم پیش بیاید.
کار فوق العاده کمبا
کمبا والکر (Kemba Walker) در مسابقات بزرگ دانشگاه های شرق آمریکا، یک اجرا در سطح NBA را به نمایش گذاشت.
والکر که گل پیروزی بخش و ثانیه آخری را در رقابت با تیم بسکتبال پیتزبورگ (Pittsburgh) به ثمر رساند، با کمک به تیمش، در پنج پیروزی متوالی در پنج شب پشت سر هم، باعث انتخاب اتوماتیک و راهیابی تیم دانشگاه کانکتیکت (UConn) به مسابقات نهایی بسکتبال دانشگاهی شد. توپی که او با یک پرش به سمت عقب تماشایی وارد حلقه کرد یکی از عالی ترین حرکاتی بود که در تاریخ این مسابقات تا بحال دیده شده است.
فرار سیندرلایی دانشگاه ویرجینیا
تیم بسکتبال وی سی یو رمس (VCU Rams) از دانشگاه ویرجینیا تا قبل از سال ۲۰۱۱ هیچ وقت سر و صدای زیادی به پا نکرده بود. در واقع، تا قبل از آن سال، تیم رمس هرگز از دور دوم مسابقات بالاتر نیامده بود.
سفر رمس از یکی از دیدار های افتتاحیه آغاز شد، و دیگر متوقف نشد. به عنوان یک تیم نسبتاً ضعیف که در سید ۱۱ مسابقات قرار داشتند، در کمال شگفتی وی سی یو اولین تیمی بود به مرحله فینال چهار تیمی رسید.
سید شماره ۱۵ ؟ دیگر بس است
چه کسی می تواند تیم فلوریدا گلف کاست (Florida Gulf Coast) را که در سید ۱۵ سال ۲۰۱۳ قرار داشت فراموش کند؟ این تیم که به دانک سیتی (Dunk city) معروف است، به جمع ۱۶ تیم برتر راه پیدا کرد، و حتی توانست تیم بسکتبال جورج تاون (Georgetown) و همچنین سن دیگو استیت (San Diego State) را شکست دهد و سپس به خانه اش در فلوریدا برگردد.
یعنی اینکه باید این تیم سید شماره ۱۵ را جدی تر و قوی تر از قبل در نظر گرفت.