به مدت چند دهه، کفش های بسکتبال مانند کتانیهای امروزی نبودند. امروزه به کاربردن تکنولوژیهای پیشرفته در این کفشها باعث شده است که ظاهر آنها شباهتی به کفشهای گذشته نداشته باشد. در این میان، تولید کنندگان کفشهای کتانی که به تولید کفشهای ساقدار علاقه دارند، باید برای گرفتن ایده به تاریخ این کفشها در زمین بسکتبال توجه کنند.
به عقیده راس بنگستون، کسی که ۲۰ سال درباره کفش بسکتبال مطلب نوشته است استثنایی هم در این زمینه وجود دارد، او میگوید: افراد تا زمان به وجود نیامدن کفشهای ساقدار، از نوع کوتاه آن استفاده میکردند اما در اواخر دهه ۱۹۷۰ با عرضه شدن مدل ادیداس تاپ-تن، بازیکنان، ورزشکاران و تولید کنندگان کفشهای کتانی براین عقیده بودند که وجود ساق در کفشهای ورزشی، مچ پا و تاندونهای پا را از آسیب حفظ میکنند.
کفش های بسکتبال
دکتر دیوید گییر، جراح اورتوپد و پزشک ورزشی میگوید: «موقعیتهایی وجود دارد که در آن ممکن است یک بازیکن روی پای بازیکن دیگر فرود بیاید که در این صورت آسیب دیدگی مچ پا از جمله شایعترین صدماتی است که میتواند اتفاق بیفتد.»
تئوری این مسئله کاملاً ساده است: قسمت بالایی کفش، روی مچ پا را میپوشاند و به مفاصل استحکام بیشتری را میدهد و از پیچ خوردن خطرناک مچ پا جلوگیری میکند.
کوین دادسون ،طراحارشد نایک میگوید: «هیچ مطالعهای برای مقایسه کردن کفشهای با مچ کوتاه نسیبت به کفشهای با مچ بلند انجام نشده است، هیچ علم و یقینی وجود ندارد که تصدیق کند کفشهای ساق بلند در کاهش آسیبهای مچ پا تأثیر گذارتر از مدلهای دیگر کفش هستند»
او میگوید: در ۶ سال گذشته ما توانستیم زواید را از کفش های بسکتبال جدا کنیم. یک کفش بسکتبال واقعی، نیازی به داشتن قسمتهای حبابی مشخص و در معرض دید یا بندهای محکم و سفت برای بستن کفش در قسمت بالایی که کاملاً روی مچ بسته شوند، ندارد.
نایک دوست دارد که با شما سیر تغییر و تحول در این کفشها را بررسی کند. در سال ۲۰۰۸، کوبه برایانت، ضمن حضور ۱۲ سالهاش در لیگ، تصمیم گرفت کفشی متفاوت را در لاین تولیدی خود به بازار عرضه کند. اریک آور، یکی از طراحان ارشد نایک در یک مصاحبه ویدیویی گفت: « ما سرگرم طراحی کفش بسکتبال در لاین تولیدی کوبه بودیم که او وارد شد و از ما خواست تا در این سری از تولید، باید کفشی را طراحی کنیم که سبکترین کفش بسکتبال دوران باشد و کوتاهترین ساق ممکن را داشته باشد. میخواهم به همه ثابت کنم که میتوانند برای بازی ، کفش های بسکتبال ساق کوتاه هم بپوشند»
داستان از آنجا شروع شد که کوبه ، اگرچه تنها دوران دبیرستان خود را در خارج از فیلادلفیا سپری کرد، اما بیشتر در ایتالیا بزرگ شد و به فوتبال علاقه مند بود. کوبه متوجه شد که بازیکنان در فوتبال، پرشهای مشابهی را مانند بازیکنان بسکتبال در زمین انجام میدهند و بسیار شبیه به بسکتبالیستها در زمین حرکت میکنند: تغییرات سریع در جهت حرکت ، کاتهای زیاد، کند و تند کردن سرعت حرکت و پریدن در جهات گوناکون از جمله حرکاتی هستند که هم در فوتبال و هم در بسکتبال صورت میگیرند.
واقعیت این است که کوبه قبلاً به عنوان موسس و سوپراستار لیگ توانست کفشهای بسیار کارآمدی را در زمینه بسکتبال به میادین ورزشی عرضه کند. بنگستون میگوید: « کوبه توانست کفشها را با اندازه بسیار مناسب تولید کندف ما میخواهیم کفشهای ساق کوتاهی را تولید کنیم که تحت این عنوان در زمین جواب خوبی بدهند نه اینکه صرفاً با کوتاه کردن ساق کفشها در آنها تغییر ایجاد کنیم»
کفش کوبه با استقبال خوب بازیکنان همراه شد چراکه میتوانستند در عین حالآزادی، سبکی و کوتاهی ساق را تجربه کنند. این انقلاب در محصول، باعث شد تا تولید کنندگان دیگر هم به تولید این نوع از کفشها روی بیاورند.
بنگستون میگوید:من فکر کنم که امروزه این کفشها طرفداران خود را دارد. زمانی که کوبه و بسیاری از بازیکنان از این نوع از کفشها استفاده میکنند، به این معناست که این محصول، طرفداران خاص خود را پیدا کرده است. دلایل بسیاری وجود دارد که بازیکنان از این کفشها استقبال زیادی کردهاند که یکی از آنها، ساختار خوب و راحت این کفشها است.
نایک ادعا میکند که هیچ تحقیقی در زمینه بهتر بودن کفشهای ساق بلند نسبت به نوع ساق کوتاه آنها، صورت نگرفته است. همچنین نمیتوان گفت که ساق این کفشها مشخصاً از مچ پا دربرابر ضربه محافظت میکنند چراکه در بسیاری از مواقع در حرکت بازیکنان محدودیتهایی را هم ایجاد میکنند. تنها در صورتی میتوانید از پیچ خوردن مچ پا جلوگیری کنید که آن را سفت نگه دارید و ازحرکت آن جلوگیری کنید.
دادسون میگوید: ما نمیخواهیم کفشی را تولید کنیم که مانند چکمه، فعالیت بازیکنان را محدود کند چراکه بازیکنان از محدودیت در حرکت خود بیزارند و میخواهند آزادانه در زمین گام بردارند.
در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ شاهد تقابلی بین کفشهای دنیای ورزش بسکتبال و مد و ترندها بودیم. جردن به عنوان یک برند و کانسپت همیشه سعی در تغییراتی بزرگ در محصولات خود داشت به علاوه مردم هم طرفدار محصولات او بودند و همیشه میگفتند: « هی! این کفش ایر جدید جردن است». بازیکنان جدید و افرادی که بازیهای بسکتبال را دنبال
میکردند برای نشان دادن ذوق و علاقه خود به این بازی، کفشهای جوردن، شکیل اونیلف پنی هاردوی، شون کمپ و غیره را میپوشیدند.
لاین کفش جردن، مهمترین برند تولید کفش در زمینه بسکتبال بود. کفشهای این برند، گران، پرزرق و برق و خواستنی بود. بنابراین در دنیای فشن و مد، کفشهای جردن یکی از جهشهای این صنعت در قرن بیستم به حساب میآمد. دانشآموزان دبیرستان اگر میخواستند کفشی گران، شیک و همراه با تکنولوژی را خریداری کنند، از این برند برای خرید استفاده میکردند. در کفشهای این برند از نورهای کوچک الایادی و پمپهای هوا گرفته تا ترکیب هزاران رنگ و الگوهای مختلف و بندهای بزرگ وغیره استفاده شده است.
این تفاوتهای ظاهری نوع کفشهای بازیکنان بسکتبال را با سایر افرادی که صرفاٌ به دنبال پوشیدن کفشهای کتانی هستند جدا میکند. کفشهایی که بازیکنان بسکتبال انتخاب میکنند باید عملکرد خوبی در زمین داشته باشند و اگر مجبور به انتخاب بین کفشی که ظاهر خوبی داشته باشد و کفشی که جنبههای مختلف آن از نظر علمی تأیید شده باشد، نوع دوم را انتخاب میکنند. با جا افتادن بازی بسکتبال بین افراد و ورود این بازی به عرصههای بینالمللی طرح و استحکام کفشها هم پیشرفت کرد و از کفشهای بسکتبال بهجای استفاده از آنها در خیابان، تنها در زمینهای بازی استفاده میشد. معروفترین کفش بسکتبالی که امروزه از آن استفاده معمولی هم میشود در سبک رتروز مانند مدل ایر جردن ۷ است.
بله، کفشهایی مانند نمونه بالا، جزو کفشهای بسکتبال هستند اما نمیتوان از آنها در بازیهای بسکتبال در سطوح بالا استفاده کرد. بسیاری از تواید کنندگان کفشهای کتانی، اصلاحاتی روی کفشهای خود انجام دادهاند تا بتوانند محصولات خود را در زمین بسکتبال قابل استفاده کنند. این شرکتها، این کفشها را با نام «لایف استایل» وارد لاین فروش کردند. اگر میخواهید از کفشی در خیابان استفاده کنید لازم به تحقیق و تفحص درباره عملکرد آن ندارید، چراکه استفاده شما از آن به صورت روزمره و عادی است. برندهایی مانند نایک و آدیداس در زمینه عرضه کفشها در رنگ و استایل متفاوت جهت استفاده افراد به طورعام، پیشرفتهای زیادی کردهاند.
اکثر مواقع، سلیقه شخصی بازیکن در انتخاب کفش مناسبش نقش دارد. دادسون میگوید: بازیکنانی که رأس و بال زمین بازی میکنند علاقه مند به انتخاب کفشهای سبکتر با ساقهای کوتاهتر هستند درحالی که بازیکنانی که در مرکز زمین هستند کفشهای با ساق بلندتر را انتخاب میکنند. من به شخصه، تحقیقی درباره تفاوت عملکرد بازیکنان سرعتی در صورن پوشیدن کفشهای ساق بلند و کوتاه مشاهده نکردهام. بازیکنان همیشه دوست دارند انتخابی را داشته باشند که در آن احساس راحتی کنند. برای مثال، جیمز هاردن، از کفشهای ساق کوتاه و سبک در پست حمله به مرکز زمین استفاده میکند.
طراحی کفشهای بسکتبال ازکفشی که دارای ساقهای بلند و الگوبرداری شده از بوتهای سربازی شروع شد(لبرون ۱۰) و با طراحی کفشهای فوتبال درآمیخت و تبدیل به کفشی با ساقهای کوتاهتر و نرمتر(هاردن ۱) شد. بازیکنان ان بی ای به دنبال ترویج مد و فشن در زمین نیستند و از کفشهایی استفاده میکنند که در زمین با آن راحت باشند.