شخصاً فکر می کنم که صرف زمان های طولانی برای یاد دادن مهارت های بسکتبالی به بچه های زیر هشت سال کار چندان درستی نیست. بعضی نیز معتقد هستند که حتی تا 10 سالگی نیز این کار اشتباه است. اما به این نیز معتقدم که باید این مهارت ها را در تمرینات تلفیق کرد چرا که بسیاری از مربیان فراموش می کنند که این بازه زمانی در پرورش یک ورزشکار بسیار حیاتی است. در کل، باید تعداد زیادی بازی که انواع حرکات در آن ها تلفیق شده، انجام شود تا بتواند به آینده ورزشی یک بسکتبالیت به طور کلی کمک کند. چه کسی اهمیت می دهد که کسی در 9 سالگی بهترین بسکتبالیست است؟ این مهم است که در 18 سالگی بهترین بسکتبالیست باشد.
اگر این موضوع مهم را نادیده بگیریم، دیگر مهم نیست که چقدر یک بازیکن در یک ورزش مهارت دارد. وقتی بازیکن آن قدر فیزیک و توان ورزشکاری ندارد که با حرکاتی خود را برای دریافت پاس از دفاع رها کند، هرچقدر هم در پرتاب مهارت داشته باشد فایده ای ندارد. مهم نیست بازیکنان چقدر مهارت بازی با توپ دارند وقتی حتی نمی توانند از مدافع جدا شوند. این مفهوم تقریباً شامل همه ورزش ها می شود.
نحوه آموزش مهارت های بسکتبالی
آیا باید در مورد تکنیک های حرکتی سخت گیر باشید؟
خیر و شاید.
برای کودکانی با سن 6 تا 9 سال می توان گفت خیر.
زمانی که به سن 9 و 10 سال می رسند، برای آموزش برخی تکنیک ها آماده هستند.
بر اساس نظر کارشناس پیشرفت ورزشکاران، برایان گراسو (Brian Grasso)، کودکان در سن 6 تا 9 سال در مرحله اکتشاف هدایت شده هستند. همه چیز باید نتیجه محور با تاکید زیاد بر خوش گذرانی باشد. این کارشناس معتقد است که وقتی با ورزشکاران زیر 9 سال کار می کنید «تمام داستان جستجو های ورزشی باید بر اساس اکتشافات هدایت شده باشد و نه چیز دیگر. وقتی سیستم عصبی در اوج تطبیق پذیری قرار دارد، بچه ها باید به تحقیق در دورن خود تحت قانون فعالیت های نتیجه محور تشویق شوند.» این به آن معناست که ما نمی خواهیم خیلی به شکل تکنیکی با این گروه سنی برخورد کنیم. فقط با مشخص کردن یک هدف، بگذارید کاری که می خواهند را بکنند. برای مثال به کودکی بگویید که با دست راست از یک سمت از زمین شروع به دریبل زنی کند و وقتی به زیر سبد مست دیگر زمین رسید با یک پرتاب توپ را داخل سبد بیاندازد. مثبت نگر باشید و از بازی لذت ببرید.
در چه سنی باید کمی بیشتر شروع به تمرکز بر روی تکنیک های حرکتی کرد؟
طبق نظر گراسو، وقتی ورزشکار به سن 10 تا 13 سالگی رسید، شما باید با تاکید بیشتر تکنیک های مهارتی را همراه با کمی تفریح و لذت به آن ها آموزش دهید. شما نباید بسیار سخت گیانه عمل کنید که آن ها از بازی متنفر شوند اما باید آن ها را برای حل برخی الگو های حرکتی نامناسب راهنمایی کنید.
دلایل دیگری برای تمرکز بر روی الگو های حرکتی در بین ورزش کاران نوجوان
1. یک نوجوان باید در ابتدا پایه و اساس حرکت های بدون توپ را بداند تا بتوان از او انتظار حرکات مناسب با توپ را داشت. اگر یک ورزشکار نتواند به یک باره از دویدن بایستد، چطور می توان انتظار داشت که او پرتاب پرشی انجام دهد؟ اگر او نتواند بپرد و درست فرود بیاید چطور می توان انتظار پرتاب پرشی از او داشت؟ اگر او نتواند به درستی بدود، چطور می تواند دریبل در حین دویدن انجام دهد؟
یک متخصص بسیار معروف پیشرفت ورزشکاران به نام گری کوک (Gray Cook) به یک هرم پیشرفت ورزشکاران در سه لایه اشاره کرده است.
لایه اول الگو های حرکتی است که یکی از اصول ورزش است. این لایه به معنی انجام حرکاتی مانند جا گذاشتن، دویدن، دویدن برعکس، نوردیدن، سینه خیز رفتن، حرکات زیگ زاگی، پرش بلند، فرود و از این دست است.
لایه دوم همان عملکرد است که به معنی تأثیر گذاری حرکات است. انجام حرکات به شکل درست و با قدرت و سرعت ورزشکاری. این معنی ورزشی عملکرد است.
لایه سوم مهارت است.
برای مثال شما باید بتوانید بپرید و فرود آیید (لایه الگوهای حرکتی) قبل از این که قادر به انجام پرش قدرتی باشید. شما باید بتوانید پرش قدرتی انجام دهید ( لایه عملکرد) قبل از این که قادر به انجام دانک و یا پرتاب پرشی باشید (لایه سوم).
2. نوجوانان در سنین پایین الگو های حرکتی را بهتر یاد می گیرند و باید با فعالیت های حرکتی بسیاری مواجه شوند. نوجوانان در زمینه یاد گیری مهارت های حرکتی مانند اسفنج عمل می کنند. تحقیقات نشان داده است که وقتی آن ها به بلوغ فیزیکی می رسند و شما به آن ها مهارت های حرکتی می آموزید، آن ها بسیار دیر تر یاد می گیرند. این موضوع اهمیت آموزش در سنین پایین تر را برای پیشرفت ورزشکاران نشان می دهد.
3. ورزشکارانی از هر لحاظ با کیفیت پرورش دهید. شما می توانید ورزشکارانی با مهارت های فوق العاده داشته باشید که هرگز به سطح بالاتر نرسند چرا که دیگر ویژگی های ورزشکاری را ندارند. و این می تواند نتیجه عدم توانایی آن ها در انجام الگو های حرکتی باشد. این موضوع را می تواند در سن بالاتر نیز آموزش داد اما اگر در سنین پایین تر و با راهنمایی این مفاهیم را به آن ها منتقل کنیم، تأثیر بیشتری خواهد داشت. همۀ ما افرادی را می شناسیم که می توانند پرتاب های شگفت آوری داشته باشند اما در مواقع ضروری نمی توانند خود را از مخمصه رها کرده و فضای خالی برای خود ایجاد کنند.
4. از آن جایی که ورزشکاران جوان پرورش نیافته اند، فرم پرتاب توپ و مهارت های دیگر آن ها به شدت در طی بالا رفتن سن و قوی تر شدنشان تغییر می کند. حال چرا باید زمان بسیاری صرف آن کرد وقتی در آینده تغییر می کند؟ آیا نباید ویژگی های ورزشکاری دیگر را در آن ها تقویت کنیم؟
5. از مصدومیت جلوگیری کنید. اگر یک ورزشکار در سنین نوجوانی با الگو های حرکتی رو به رو نشود و یا از آن ها پیروی نکند، آن ها ممکن است با انجام حرکات اشتباه خود را مصدوم کنند. اگر نحوه حرکت را یاد بگیرند، از مصدومیت جلوگیری می شود. یک ورزشکار مصدوم چه فایده ای می تواند داشته باشد؟
چه مقدار زمان را باید صرف تمرین کرد؟
من معتقد هستم که مربیانی که با کودکان زیر 10 سال کار می کنند باید حداقل 20 دقیقه از زمان تمرینشان را صرف تمرینات تلفیقی حرکتی و بازی کنند. باقی زمان را می توان بر روی پاس کاری، پرتاب توپ و کنترل توپ تمرین کرد. ورزشکارانی که بیش از 10 سال سن دارند باید حداقل 10 تا 15 دقیقه از ابتدای تمرین را صرف تمرین تلفیقی از مهارت های حرکتی متفاوت به صورت پلکانی انجام دهند تا بدن خود را برای عملکردی در بالاترین سطح آماده کنند و از مصدومیت پیشگیری کنند تا به استیل ورزشکاری ارتقاء یافته تری برسند. شما نیز خواهید خواست که بازیکنان قبل از انجام حرکات انفجاری خود را گرم کنند.
شما برای تلفیق مهارت های حرکتی با تمرین چه باید بکنید؟
بازی های حرکتی زیادی انجام دهید. این کار هم لذت بخش است هم:
1. بدن را گرم و آماده بازی می کند.
2. به عنوان یک ورزشکار به آن ها در پیشرفتشان کمک می کند.
3. از مصدومیت جلوگیری می کند.
در ادامه دو بازی عالی برای تلفیق این حرکات برای تمام سنین آمده است.
1. دنبال بازی
2. چراغ سبز- زرد- قرمز
دنبال بازی احتمالاً بهترین بازی ای است که می توانید بازی کنید. این بازی به بازیکنان حرکت در تمام جهات را آموزش می دهد. همچنین یاد می دهد که چطور فرار کنند. فرار کردن یکی از چیز هایی است که اکثر بازیکنان در این روز ها از آن بی بهره اند، چرا که این بازی دیگر بین آن ها مرسوم نیست. وقتی من جوان بودم، ما بازی های بسیاری می کردیم که فرار کردن از ارکان اصلی آن ها بود. بچه ها دیگر از این بازی ها انجام نمی دهد پس ما باید با تلفیق آن در تمرینات این خلع را پر کنیم.
یکی دیگر از بازی های فوق العاده چراغ سبز- زرد- قرمز است. در این بازی شما یک حرکت را انتخاب می کنید و هر زمان که رنگ سبز را بگویید، بازیکنان حرکت انجام می دهند. وقتی بگویید زرد، با سرعت کمتری آن حرکت را انجام می دهند و وقتی بگویید قرمز، از حرکت می ایستند. اگر شما حرکت لانج را انتخاب کردید، وقتی گفتید سبز، بازیکنان با سرعت به انجام آن می پردازند و وقتی گفتید زرد سرعت را کم می کنند و با گفتن قرمز از حرکت می ایستند. این یک راه عالی برای آموزش کنترل سرعتشان به آن هاست که بسیار هم لذت بخش است. می توانید این بازی را با بسیاری از حرکات دیگر مثل دویدن، زیگ زاگ زدن، پریدن و هر حرکتی که به ذهنتان می رسد انجام دهید.
مثل هر چیز دیگر در زندگی، شما به پایه و اساس قوی برای موفقیت نیاز دارید. شما باید قبل از یادگیری حساب دیفرانسیل، جبر بلد باشید. شما باید به نوجوانان و بچه ها قبل از این که بخواهند ورزشکار بزرگی شوند و پیشرفت کنند، الگو های حرکتی درست را آموزش دهید. در زود ترین حالت از نظر من باید از سن 15 سالگی به شکل اختصاصی بر روی مهارت های بسکتبالی تمرکز کرد.
نظر شما در مورد زمان آغاز آموزش مهارت های بسکتبالی چیست؟
