هرگاه صحبت از رده بندی بهترین مربیان NBA می شود، نام مربی معروف تیم سن آنتونیو اسپرز یعنی گرگ پاپاویچ (Gregg Popovich) همیشه به میان می آید اما به نظر می رسد که او همیشه زیر سایۀ یک مربی موفق دیگر است. گرگ پاپاویچ در دوران طولانی و درخشان مربیگری خود در لیگ NBA همیشه زیر نظر بوده و همواره از آنچه که بوده پایین تر فرض می شد است. او به عنوان سرمربی 4 دوره قهرمانی لیگ NBA را در کارنامه دارد و کمتر کسی توانسته است همانند او چنین موفقیت ادامه داری را به دست آورد. بالاخره در سال 2012 دیگر فیل جکسون (Phil Jackson)، جری سلون (Jerry Sloan)، لری براون (Larry Brown) و یا کس دیگری در لیگ حضور نداشت که عملکردش باعث به حاشیه بردن موفقیت های گرگ پاپاویچ شود.
بی شک پاپاویچ بهترین مربی حال حاظر لیگ است و حتی رقیبی نیز در مقابل خود نمی بیند. در لیگ NBA دو نوع مربی وجود دارد. نوع اول مربیانی هستند که هر ساله با توجه به بازیکنانی که در اختیار دارند سیستم جدیدی را برای انطباق با آن ها ابداع می کنند. این مربیان گاهی اوقات موفقیت های خوبی به دست می آورند اما به دلیل تغییر دائم بازیکنان و سیستم بازی تیم، به سختی می توانند موفقیت هایشان را هر ساله تکرار کنند. نوع دیگر مربیان آن دسته هستند که سیستم ثابت و مشخصی دارند و با یافتن بازیکنانی مناسب آن سیستم، سعی می کنند این بازیکنان را به بالاترین سطح عملکردشان برسانند. وقتی صحبت از مربیان نوع دوم در NBA می شود، گرگ حرف اول را می زند. در حال حاظر هیچ یک از مربیان در لیگ نمی توانند به اندازۀ او بیشترین استفاده را از بازیکنان عالی و متوسط داشته باشند. اما پاپاویچ در رده بندی بهترین مربیان تاریخ NBA چه جایگاهی دارد؟ در ادامه ما به معرفی بهترین مربیان سیستماتیک تاریخ لیگ NBA می پردازیم.
رده بندی بهترین مربیان NBA در تاریخ
5. لری براون
نفر پنجم این رده بندی کسی است که زمانی در دانشگاه کانزاس گرگ پاپاویچ را راهنمایی می کرد. او کسی نیست جز لری براون. لری به توانایی اش در ایجاد سیستمی که قابلیت بهره برداری حداکثری از بازیکنان را دارد معروف بود. برای چندین سال او سرمربی تیم های مختلفی چون اسپرز، سونی سیکسرز و یا پیستونز بود و این تیم های به نظر متوسط را تبدیل به مدعیان قهرمانی می کرد. سیستم تیم محور و سبک مربیگری سرسختانۀ او گاهی نیز باعث ایجاد تنش هایی با برخی ستارگان می شد. یکی از قابل توجه ترین این درگیری ها در زمان حضورش در فیلادلفیا و با آلن آیورسن (Allen Iverson) بود. حتی با برخی داستان هایی که در دوران مربیگری اش رخ داد او همچنان تبدیل به یکی از موفق ترین مربیان تاریخ NBA شد.
در طول 27 سال سرمربیگری در لیگ NBA، او رکورد 1098 برد و 904 باخت را ثبت کرد و به جز چهار سال، در تمام این دوران توانست راهی بازی های پلی آف شود. او تنها یک دوره قهرمان لیگ شد اما این اتفاق هرگز از ارزش ها و موفقیت های این مربی سرشناس در دوران طولانی مربیگری اش کم نمی کند. پایان دوره مربیگری براون چندان خوب نبود. او در چهار سال آخر در دو تیم نیکس و بابکتس مربیگری کرد و تنها یک بار موفق شد به دور پلی آف راه یابد. اگر این سال های آخر را کنار بگذاریم لری براون را می توان جزء یکی از برترین مربیان لیگ NBA در تاریخ تلقی کرد.
4. گرگ پاپاویچ
بعد از لری بروان نوبت به موفق ترین شاگردش می رسد. مردی که از سال 1996 به بعد از نمونه های ثبات و موفقیت در لیگ است. این مرد کسی نیست جز سرمربی نام آشنای اسپرز، گرگ پاپاویچ.
گرگ پاپاویچ از سال 1996 تا کنون سمت سرمربیگری تیم اسپرز را بر عهده دارد. اولین سال حضور این مربی سال سختی بود چرا که تیم پیش از حضورش با 17 برد و 47 باخت دور پلی اف را از دست داده بود. اما توپ های بخت آزمایی به نفع تیم اسپرز درآمد و آن ها توانستند بازیکن جوانی به نام تیم دانکن (Tim Duncan) را برای جفت شدن با دیوید رابینسون جذب کنند.
گرگ پاپاویچ با 4 دوره قهرمانی و حضور دائم در دور پلی آف یکی از بهترین مربیان تاریخ NBA به شمار می آید. پاپاویچ شباهت بسیاری به استاد خود یعنی لری براون دارد. او نیز دائماً بهترین عملکرد را چه از بهترین بازیکنان چه از متوسط ترها برداشت می کند. او موفق شد جوری بازیکنان متوسط ترش را کنار تیم دانکن به کار بگیرد که موفقیت های به دست حاصل از آن نشان از بزرگی اش داشته باشند.
یکی از قابل توجه ترین نکات دربارۀ او، علاقۀ شدید بازیکنانش برای بازیکردن در تیمش اشت. او شخصیتی بی پروا و اغلب ستیزه گر در فضای رسانه ای است اما اولین کسی است که از عملکرد تیمش دفاع می کند. رهبری و رفتار او به گونه ای است که بازیکنانش به ندرت بعد از اتمام قراردادشان به دنبال رفتن به تیم دیگری هستند. در سال 2012 او با 836 پیروزی و 397 باخت رکورد جالب توجهی در دوران مربیگری اش به جا گذاشته است. تیم سال 2012 او که اغلب ازعان داشتند برای رقابت کمی پیر است، جایگاه اول کنفرانس غرب را به دست آورد و در فینال کنفرانس غرب مقابل اوکلاهاما سیتی تاندرز مغلوب شد. مطمئناً او هنوز هم خیلی حرف ها برای گفتن دارد و قطعاً افتخارات بیشتری به دوران موفق مربیگریش اضافه خواهد کرد. موفقیتی که تا همین جای کار نیز او را به یکی از بهترین مربیان NBA در تاریخ تبدیل کرده است.
3. رد آورباخ (Red Auerbach)
رد آورباخ از استوره های مربیگری NBA است. همه چیز دربارۀ این مربی حکایت از بزرگی او دارد. علاوه بر موفقیت های بسیار عظیم او در زمین بازی، او با شکستن بت تبعیذ و به کارگیری بهترین بازیکنان در تیمش که باعث از بین رفتن موانع استفاده از بازیکنان رنگین پوست در NBA شد، موفقیت و پیروزی را در لیگ NBA معنا کرد. در دوران سرمربیگری اش در تیم سلتیکس، آورباخ توانست در 938 بازی پیروز شود که در دوران خود یک رکورد محسوب می شد. او همچنین 9 قهرمانی لیگ NBA را به عنوان مربی یدک می کشد و 7 قهرمانی نیز در دوران حضور او در سمت مدیر کلی سلتیکس کسب شده است.
در دورانی که بازیکن محوری بیشتر و بیشتر در تیم ها رواج پیدا می کرد، آورباخ بر روی بازی تیمی و دفاع مستحکم برای پیروزی متمرکز شد. این سبک او تحولی اساسی در دورۀ خودش ایجاد کرد. او همچنین از مربیانی بود که متوجه آسان تر شدن حمله کردن در صورت ارائۀ دفاع مستحکم تر شده بود. او پیشروی سبک زدحمله بود که در حال حاظر جزء اصلی سبک های NBA است. آورباخ فردی بی پروا، پر سروصدا و بسیار مغرور بود. اما او این رفتارش را با موفقیت های بزرگ در هر سال دفاع کرد. آورباخ واقعاً کیمیاگر NBA بود. به هر چه دست زد طلا می شد.
2. جان کاندلا (John Kundla)
اولین مربی تیم لیکرز (در میناپولیس) جان کاندلا، یکی از بزرکترین مربیان سیستماتیک تاریخ بود. سیستم این مربی ساده ترین و ابتدایی ترین سیستم ممکن بود. او اعتقاد داشت که با یافتن یک سنتر عالی می تواند تیم را حول محور این بازیکن بچیند و به پیروزی برسد. این سنتر در تیم مینیسوتا در دوران کاندلا کسی نبود جز جرج میکان (George Mikan). این سبک او به موفقیت های پی در پی در مینیسوتا انجامید که کمتر تیم و مربی دیگری توانسته اند در تاریخ به دست آورند.
در طول مربیگریش در تیم لیکرز او 423 بازی در طول فصل را پیروز و 302 بازی را بازنده بود و در بازی های دور پلی آف نیز 60 پیروزی و 35 شکست را ثبت کرد. کاندلا به دلیل پیشرو بودن در بسکتبال به جایگاه بالایی در این رده بندی دست یافته است. او قبل از تمام مربیان حاظر در این لیست با استفاده از سیستمش به چنین موفقیت هایی دست یافته است. او همچنین در 6 سال توانست 5 عنوان قهرمانی را کسب کند.
دوران سرمربیگری او برعکس همتایانش در این لیست چندان طولانی نبود اما در همین زمان کم او به موفقیت های عظیمی دست یافته بود. او همچنین سیستم سنتر محورش را در لیکرز نیز پیاده کرد و این سیستم عضو جدایی ناپذیر این تیم شده است. تأثیرات او بر سبک بازی فعلی بسکتبال همچون دیگران هنوز باقی است و همین مهم دلیل جایگاه بالای او در این رده بندی است.
1. فیل جکسون
فیل جکسون ملقب به زن مستر (Zen Master) به معنی استاد فرقۀ بودایان طرفدار تفکر، خود پرچمدار بهترین مربیان سیستماتیک NBA در تاریخ است. استاد حملۀ مثلثی تکس وینتر (Tex Winter) قادر بود تا سیستمش را در هر دو تیم لیکرز و شیکاگو بولز پیدا کند و نتایج خود گویای موفقیت اوست. جکسون به همراه تعدادی بسکتبالیست خوب توانست با تیم شیگاگو شش بار قهرمان لیگ شود. شیکاگو بولز از سال 1990 تا 1993 و همچنین از 1995 تا 1998 در قهرمانی هتریک کردند.
مشخصاً بخش زیادی از این قهرمانی ها به دلیل حضور مایکل جردن و اسکاتی پیپن (Scottie Pippen) دو نفر از بهترین بسکتبالیست های تاریخ بود. اما این جکسون بود که آن ها را در پست مناسب به کار می گرفت و همچنین بیشترین بازده را از عملکرد بازیکنانی چون بی جی آرمسترانگ (BJ Armstrong)، لوک لانگلی (Luc Longley) و دیگران استخراج می کرد تا این موفقیت ها حاصل شوند.
پس از یک سال وقفه، جکسون در فصل 1999-2000 با تیم لیکرز قرارداد بست. در سه سال اول حضورش به عنوان مربی، این تیم توانست سه بار قهرمان لیگ شود و تا سال 2011 که بازنشسته شد، او موفق شد 2 بار دیگر نیز قهرمان لیگ شود. با رکورد 1155 پیروزی و 485 باخت در بازی های طول فصل و همچنین 229 پیروزی و 104 باخت در پلی آف، فیل جکسون از لحاظ آماری در طول تاریخ بی رقیب است. بسیاری بر این باورند که جکسون بسیار خوش شانس بوده که بازیکنان بزرگی در تاریخ را در تیم هایش داشته و مربیگری کرده اما این یکی از توانایی هایش بود که او را قادر به مدیریت و کنترل این شخصیت ها ساخته و با خوشحال نگه داشتن آن ها خود را به بهترین مربی تاریخ تبدیل کرده است.
تصور این موضوع بسیار سخت است که کسی بتواند موفقیت هایی که جکسون در طول دوران مربیگری اش به دست آورده را تکرار کند. دستاوردهای او به واقع بی نظیر است و همین دلیل انتخاب او به عنوان بهترین مربی از میان بهترین مربیان NBA در تاریخ است.