در قسمت اول این مقاله مختصری در خصوص دفاع ناحیه ای آموختیم. توضیحات جامعی در خصوص مزایا و البته ناکارآمدی این دفاع در بسکتبال پایه ارائه دادیم. دلایل مربیان برای استفاده از آن را دریافتیم. یکی از مهم‌ترین دلایل استفاده مربیان از دفاع ناحیه ای را برد بازی ها برشمردیم. بزرگ‌ترین عیب این نوع دفاع را نیز در عدم شکل گیری صحیح مهارت بازیکنان دانستیم.
در ادامه و در قسمت دوم به دلایلی می پردازیم که مربیان در دفاع از دفاع ناحیه ای مطرح می کنند. مهم نیست تا چه اندازه این اقدام برای بسکتبال پایه زیان بار باشد؛ مربیان دلایل خود را برای استفاده از آن می یابند. ادامه مطلب را با بسکتفا همراه باشید.
بخش اول این مطلب را از اینجا دنبال کنید.
دلایل مربیان برای استفاده از دفاع ناحیه ای
1. «مشکل اصلی دفاع ناحیه ای نیست؛ مربیان باید حمله ناحیه ای صحیح را آموزش دهند.»
نکته ای که مربیان باید مدنظر داشته باشند این است که دفاع ناحیه ای بر اساس قطع مسیر پرتاب های 3 امتیازی بنا شده است. این در حالی است که تمام پرتاب های خارج از منطقه این دفاع 3 امتیازی نیستند.
اگر تیم شما قادر به پرتاب های خارج محوطه نباشد که بیشتر تیم های پایه به همین شکل هستند، تیم مدافع نیز برای جلوگیری از پرتاب های شما از جایگاه خود خارج نمی شود. تنها موردی هم که می تواند دفاع ناحیه ای را از هم بپاشد، همین مورد و پرتاب های دور از سبد است.
تیم مدافع تنها در محدوده خود می ماند و منتظر پرتاب های دور از سبد تیم مهاجم خواهد بود تا بلکه پرتاب آن‌ها خطا رود و دست به ضد حمله بزنند. این مسئله در سطوح بالای بسکتبال شاید منطقی باشد اما در بسکتبال پایه به هیچ وجه این طور نیست.
مربیانی که اعتقاد دارند مشکل دفاع ناحیه ای نیست و باید حمله ناحیه ای صحیح آموزش داده شود، دو توصیه عمده در این خصوص دارند:
-
تیم شما باید نحوه صحیح حرکت توپ در زمین را یاد بگیرد.
بیشتر تیم ها با پاس دادن مقابل دفاع ناحیه ای 2-3 مشکلی ندارند و بیشتر اوقات کار ساده ای است. اگر مهاجمین روی قوس 3 امتیازی باشند، معمولاً هیچ دفاعی نزدیک به آن‌ها بازی نمی کند. بیشتر بازیکنان داخل ناحیه رنگی مستقر شده اند و روی توپ فشار نمی آورند. به این دلیل که می دانند شما پرتاب خود را از دست می دهید.
معمولاً تیم مدافع اهمیت نمی دهد که شما چگونه و با چه سرعتی توپ را خارج از محدوده آن‌ها به حرکت درمی‌آورید. ممکن است 5 بار توپ را از یک سمت زمین به سمت دیگر زمین منتقل کنید؛ تنها چیزی که در ناحیه دفاعی تغییر می کند، جهت سر بازیکنان است که چشمان آن‌ها به دنبال شما حرکت خواهد کرد. آن‌ها در محدوده خود می مانند و منتظر پرتاب شما خواهند بود تا در ریباند توپ را در اختیار بگیرند.
تقریباً هیچ راهی هم برای نفوذ شما وجود ندارد. اگر تمامی بازیکنان دفاع در ناحیه رنگی جایگیری کنند، هنگام باز کردن دست ها به سادگی دست های یکدیگر را لمس می کنند.
-
تیم شما باید اسکرین دفاع را فرابگیرد. این مورد همیشه جوابگو است.
برخی مربیان در توصیه های خود به مربی تیم های پایه از اسکرین (پوشش) دفاع سخن می گویند. مشخص نیست چگونه این مسئله به حمله کمک خواهد کرد. شاید اسکرین یکی از بازیکنان بالا جهت به دست آوردن پرتاب از ناحیه بال جوابگو باشد اما بدون شک، دفاع امکان پرتاب زیر تور را به شما نخواهد داد.
مهم‌ترین کاربرد اسکرین این است که بازیکنان تیم مهاجم توان پرتاب دور از سبد را داشته باشند. تیم مدافع نیز مجبور به حرکت برای جلوگیری از این پرتاب شود. در این حالت اسکرین کاربرد خواهد داشت. این در حالی است که تیم های پایه اهمیتی به حرکت ها و پرتاب های خارج محوطه شما نمی دهند و تنها هدف آن‌ها مجبور کردن شما به پرتاب های این‌چنینی است.
2. دفاع ناحیه ای باعث می شود تیمی که توان کمتری دارد با اختلاف امتیاز کمتر از 50 امتیاز بازی را واگذار کند.
در قسمت اول این مقاله در این خصوص صحبت کردیم. به همین جهت خلاصه وار در این مورد صحبت می کنیم. شاید تنها نکته مثبت و منطقی دفاع ناحیه ای را بتوان این مورد دانست. اگر به صورت مکرر با اختلاف امتیاز زیاد بازی های خود را واگذار کنید، کودکان و والدین آن‌ها از بسکتبال زده می شوند و آن را رها می کنند. شاید در بهترین حالت به تیم دیگری بروند. متأسفانه اولین کسانی هم قصد ترک تیم را می کنند، بازیکنان درجه یک تیم هستند.
از دیدگاه ما اگر هر بار تیم شما با اختلاف امتیاز بالا بازی را واگذار می کند، بهتر است به فکر تغییر رقابت یا انتقال به لیگ دیگری باشید. این کار بسیار بهتر از این است که در هر بازی دفاع ناحیه ای را به کار بگیرید.
3. دفاع ناحیه ای نیز یکی از ابزارهای بسکتبال است. بازیکنان جوان باید تمام جنبه های دفاعی بسکتبال را یاد بگیرند.
در این خصوص بهتر است به جمله مربی بزرگ و سابق بسکتبال دانشگاهی «دان مِیِر» (Don Meyer) مراجعه کنید:
هنگامی که چیزی می افزایید، باید چیزی کم کنید.
با یاد دادن دفاع ناحیه ای زمان را از بازیکنان خود می گیرید و فرصت فراگرفتن دیگر جنبه های بسکتبال را توسط آن‌ها تلف می کنید. به نظر شما آموختن دفاع ناحیه ای بهترین کاری است که در زمان محدود و هفتگی شما می توانید انجام دهید؟ مربیان زمان بسیار اندکی برای آموزش دارند و بهتر است نهایت استفاده را از این زمان با آموزش اصول کاربردی بسکتبال ببرند.
4. زمان کافی برای آموزش دفاع نفر به نفر ندارم.
زمانی که تیم ها زمان کافی برای آموزش ندارند، قبل از هر چیز به دفاع ناحیه ای پناه می برند. بدون شک آموختن به بازیکنان جهت ثابت ایستادن در یک ناحیه بسیار ساده تر از این است که به آن‌ها بیاموزید تمام زمان بازی را بین سبد و بازیکن در حرکت باشند. اگر شما اکنون زمان آموزش دفاع نفر به نفر را ندارید، چه وقتی برای آموزش این نوع دفاع مناسب خواهد بود؟
باید در اسرع وقت دفاع نفر به نفر را به بازیکنان خود آموزش دهیم تا بتوانند آن را تجربه کنند. این مورد هم باز به اولویت برد در هر بازی مقابل رشد و آینده نگری بازیکنان بازمی گردد. این که به بازیکن خود یاد دهید که تمام وقت بین بازیکن حریف و سبد قرار بگیرد، کار دشواری به نظر نمی رسد.
بدون شک بازیکنان شما بارها اشتباه می کنند و موقعیت های بسیار ساده ای به حریف واگذار می کنند اما تجربه بیشتری نیز از این مسئله به دست می آورند. هنگامی که در دفاع نفر به نفر تبحر پیدا کردند، دفاع کمکی را نیز به آن‌ها آموزش دهید.
5. یک بازیکن بد دارم و باید او را در دفاع ناحیه ای پنهان کنم.
به احتمال زیاد هنگام خواندن این دلیل مور مور می شوید. شخص نویسنده هم موقع نوشتن آن مور مور شد. چگونه قایم کردن یک دفاع بد در میان دفاع ناحیه ای برای آینده او و یاد گرفتن دفاع نفر به نفر مفید خواهد بود؟ این مورد را می توان نمونه بارز اولویت برد در هر بازی بر آینده کودکان دانست.
تنها راه بهبود دفاع ضعیف این است که آن‌ها را با کسب تجربه در این راه یاری دهید. نه اینکه آن‌ها را در میان دیگر بازیکنان قایم کنید. احتمالاً دلیل اصلی ضعف آن‌ها نیز این است که مربی قبلی آن‌ها بر آموختن دفاع ناحیه ای اصرار داشته و به آینده آن‌ها اهمیتی نداده است.
6. دفاع ناحیه ای عالی می تواند اصول دفاع نفر به نفر را نیز آموزش دهد.
این مورد را نیز تا حدودی در قسمت اول این مقاله پوشش دادیم اما به صورت مختصر در خصوص آن صحبت خواهیم کرد. دفاع ناحیه ای برخی از اصول دفاع نفر به نفر را آموزش می دهد؛ اما بدون شک آموزش دفاع نفر به نفر به مراتب بهتر این اصول را آموزش خواهد داد.
با اینکه دفاع ناحیه ای سرتاسر بدی نیست اما جایگزین بسیار بهتری برای آن وجود دارد. از دید ما این دیدگاه تنها بهانه ای برای آموزش دفاع ناحیه ای و برد بازی ها است. همان طور که قبلاً اشاره کردیم آموزش دفاع ناحیه ای به کسی که آموزش نفر به نفر را فراگرفته بسیار ساده تر از آموزش دفاع نفر به نفر به کسی است که قبلاً دفاع ناحیه ای را یاد گرفته باشد. از این رو بهتر است تمرکز خود را روی آموزش دفاع نفر به نفر بگذارید.
7. پرتاب های دور از سبد را به بازیکنان خود آموزش دهید تا ما قادر به اجرای دفاع ناحیه ای نباشیم.
بدون شک بیشتر زمانی که بازیکنان در حال اجرای دفاع ناحیه ای یا حمله در مقابل این دفاع هستند، مربوط به دو یا سه سال ابتدای آموختن بسکتبال توسط آن‌ها است. این در حالی است که حداقل چندین سال برای تبدیل شدن به یک پرتابگر حرفه ای و پایدار زمان لازم است.
چه مقدار زمان برای آموزش دفاع ناحیه ای و ثابت ایستادن در ناحیه رنگی زمان لازم است؟ شاید کمتر از یک ساعت. از طرفی بسته به سن و سال افراد، برخی بازیکنان به طور کلی قادر به پرتاب های دور از سبد نیستند. این مسئله نیز هیچ ارتباطی به تمرین و تکرار ندارد. بیشتر به فیزیک بدنی و سن و سال مربوط می شود.
8. بازیکنان من در هر صورت بسکتبال دبیرستانی یا دانشگاهی بازی نخواهند کرد. از این رو اهمیتی ندارد.
بیشتر ما با مربیانی که ادعای آینده نگری کودکان را از سن 8 سالگی دارند، آشنا هستیم. «این بازیکن هیچ‌گاه به جایی نمی رسد؛ قد او برای تبدیل شدن به یک بسکتبالیست حرفه ای بسیار کوتاه است.» یا «فلان کودک در سن 10 سالگی به یک ابرستاره تبدیل خواهد شد.» هنگامی که بازیکنان در سن پایین قرار دارند، چطور می توان با چنین اعتماد به نفسی در خصوص آینده آن‌ها صحبت کرد.
هنگامی که مایکل جردن (Michael Jordan) سال دوم دبیرستان بود نتوانست به تیم اول دبیرستان خود راه پیدا کند، در حالی که اکنون از او به عنوان بهترین بازیکن بسکتبال تاریخ نام برده می شود. حکیم اولاژوان (Hakeem Olajuwon) تا سن 15 سالگی بسکتبال بازی نکرده بود. اکنون به عنوان یکی از بهترین بازیکنان مرکزی تاریخ شناخته می شود. تیم دانکن (Tim Duncan) در دوران دبیرستان از شنا به بسکتبال تغییر رشته داد و اکنون به عنوان برترین فوروارد قدرتی تاریخ شناخته می شود.
هیچ کس نمی تواند آینده نگری کرده و تشخیص دهد کدام شخص در آینده از دیگری برتر خواهد بود.
9. با آموزش دفاع ناحیه ای و استفاده از آن، بازیکنان یاد می گیرند که در آینده و هنگام حمله با آن مقابله کنند.
بارها در قسمت اول و این قسمت از مقاله در این خصوص صحبت کردیم. دفاع ناحیه ای در بسکتبال پایه به شکلی که در اصل باید انجام شود، بازی نمی شود. مدافعین عملاً کلوز آوت را انجام نمی دهند. بازیکنان تنها سایه توپ را دنبال می کنند چون می دانند که توپ های تغییر منطقه تأثیری در جریان بازی آن‌ها ندارد. بازیکنان منطقه رنگی را رها نمی کنند.
هنگامی که دفاع ناحیه ای در بسکتبال پایه آموزش داده می شود تقریباً هیچ جنبه مثبتی در خصوص آن وجود ندارد. از طرفی بازیکنان به جای مشغول شدن به مسائل مهم و حیاتی بسکتبال، روی آموختن دفاع ناحیه ای تمرکز می کنند. دفاعی که پس از رسیدن به سطح بالای بسکتبال ارزش خود را به شکل قابل ملاحظه ای از دست می دهد.
10. سیستمی اجرا می کنیم که بهترین گزینه برای بازیکنان ما است.
در سن پایین، هیچ‌گاه نباید برد در بازی ها به اولویت شماره 1 مربی ها و تیم آن‌ها تبدیل شود. این مورد نیز بهانه ای برای برد در بازی ها است. اگر بازیکنان شما قادر به اجرای دفاع نفر به نفر نیستند، چه زمانی قادر به یادگیری و اجرای صحیح آن خواهند بود؟
بدون شک با رسیدن بازیکنان به سطوح بالاتر، میزان استفاده آن‌ها از دفاع نفر به نفر به شکل قابل توجهی افزایش می یابد. بارها در این مقاله اشاره کردیم که آموزش دفاع ناحیه ای به کسی که آموزش نفر به نفر را فراگرفته بسیار ساده تر از آموزش دفاع نفر به نفر به کسی است که قبلاً دفاع ناحیه ای را یاد گرفته باشد. یاد دادن دفاع نفر به نفر به تمامی بازیکنان باید در اولویت شما باشد.
نظر شما در خصوص دفاع ناحیه ای و جنبه های مختلف آن چیست؟ از دید شما دفاع ناحیه ای در بسکتبال پایه تأثیرگذار است یا خیر؟ تا چه حدی با جبهه گیری این مقاله موافق هستید؟ آیا تابه‌حال به عنوان مربی از دفاع ناحیه ای استفاده کرده اید؟ حمله مقابل این نوع دفاع را چگونه ارزیابی می کنید؟ دیدگاه های خود را با ما و دیگر دوستان خود در بسکتفا در میان بگذارید.
بخش اول این مطلب را از اینجا دنبال کنید.
