به اطراف و محیط پیرامون خود نگاهی بیندازید. آیا متوجه مورد خاصی می شوید؟ تقریباً هر چیزی که در اطراف شماست، دارای شکل، زاویه و اندازه خاصی است. هندسه و ریاضی در تمامی زندگی ما جاری است. در موسیقی، خانه شما، بازی های رایانه ای، شخص شما و حتی می توان رد پای ریاضی و هندسه در بسکتبال را مشاهده کرد. در این مطلب قصد داریم در خصوص کاربرد این دو در بازی بسکتبال و اینکه چگونه می توانید آن‌ها را به نفع خود جهت افزایش عملکرد در زمین بازی به کار بگیرید، صحبت کنیم. ادامه مطلب را با بسکتفا همراه باشید.
نحوه بکارگیری ریاضی و هندسه در بسکتبال
هندسه زمین بسکتبال
بدون شک برای بازی مؤثر بسکتبال باید از اندازه های زمین بسکتبال آگاهی داشته باشید. بدین ترتیب حس فضایی بهتری هنگام بازی خواهید داشت.
قطر حلقه بسکتبال 46 سانتی متر، طول زمین 28 متر، عرض زمین 15 متر، قطر توپ 24 سانتی متر و فاصله قوس پرتاب 3 امتیازی تا حلقه نیز 850 سانتی متر است.
درک صحیح مفهوم پرتاب
هنگام پرتاب توپ با 3 فاکتور مختلف روبرو هستید: زوایا، انگیزه و موقعیت دست هایتان. باید زاویه بندی دقیقی هنگام پرتاب توپ داشته باشید. زاویه دقیق دست های شما و همچنین زاویه آن‌ها با خط عمود بر مفصل ران را باید بشناسید. این زاویه بندی بخصوص در نزدیک سبد و ناحیه رنگی اهمیت دوچندان پیدا می کند.
هنگامی که یک مدافع مقابل خود دارید باید مقداری بلندتر پرتاب کنید. همچنین توصیه می شود که با زاویه 45 درجه یا بیشتر پرتاب کنید چراکه این مسئله باعث می شود که توپ نرم و شسته رُفته وارد سبد شود. آرنج شما باید تا جای ممکن به صورتتان نزدیک باشد تا توپ در یک مسیر مستقیم سیر کند و به اطراف منحرف نشود. تا جای ممکن دستان خود را تا جای ممکن دراز کنید تا قدرت پرتاب بیشتری داشته باشید.
ریاضیات برخاستن توپ از زمین
توپ دارای یک فرم بخصوص است. بر اساس قانون نیوتن بر اساس نیرویی که به آن می دهید، پس از برخورد عکس العمل نشان می دهد. هنگامی که پر از باد باشد نسبت به زمانی که باد کمتری دارد جست و خیز بیشتری خواهد داشت. هنگامی که با شیوه درست آن را به زمین نزنید، به درستی از زمین برنمی خیزد.
بر اساس فاصله ای که می خواهید توپ را به هم تیمی پاس دهید، هنگام پاس زمینی باید نیروی دقیقه به توپ وارد کنید. نیروی زیاد مناسب پاس دور و نیروی کم مناسب پاس نزدیک‌تر خواهد بود. البته در فواصل بسیار نزدیک از پاس سینه به سینه استفاده می شود. اگر می خواهید توپ فاصله بیشتری را طی کند، هنگام پاس زمینی زاویه کمتری به توپ نسبت به زمین بدهید. هنگام دویدن و دریبل کردن سعی کنید همواره توپ را در ارتفاع باسن خود نگه دارید تا ضمن حفظ سرعت از کنترل بیشتری روی توپ برخوردار باشید.
داشتن همکار برای ثبت آمار
باید دقیقاً از تعداد ریباندها، پرتاب ها، ربایش توپ و ضد حمله های خود در زمین بازی اطلاع داشته باشید. بدین ترتیب می توانید در زمینه هایی که دچار ضعف هستید تمرین بیشتری داشته باشید و وقت بیشتری برای آن‌ها بگذارید.
درصد کلی پرتاب و پرتاب های موفق را به ثبت برسانید. ریباندهایی که در فاز دفاعی و حمله انجام می دهید را در نظر داشته باشید. مجموع ربایش توپ و ضد حمله هایی که در بازی صورت می گیرد را روی کاغذ بیاورید. شانس های دوباره ای که پس از پرتاب توپ و ریباند آن برای تیم به دست آورده اید را لحاظ کنید. چنین مواردی را نمی توان هم‌زمان با بازی انجام داد و بدون شک به یک همکار یا دستیار جهت ثبت و ضبط این آمار نیاز دارید. اگر به شخص خاصی دسترسی ندارید، توسط دوربین بازی را به طور کامل ضبط کرده و سپس نسبت به بازبینی آمار خود بپردازید.
درک صحیح سهمی پرتاب
به منحنی رو به پایین هنگام پرتاب، سهمی می گویند. هنگام بازی به مرور متوجه خواهید شد که هرچه نقطه اوج سهمی بالاتر باشد، توپ به شکل نرم‌تر و بدون برخورد با میله سبد وارد آن می شود. هرچه نقطه اوج سهمی پایین تر باشد، احتمال برخورد توپ با تخته حلقه و بخصوص میله سبد بیشتر می شود.
برای اینکه به بهترین شکل توپ وارد سبد شود باید با دستان خود مسیر توپ را پس از رها شدن دنبال کنید. بدین منظور که ابتدا یک چرخش جزئی به توپ بدهید و سپس دستان خود را از مچ خم کرده و مسیر توپ را دنبال کنید. بدین ترتیب توپ به نرمی دستان شما را رها می کند و حرکت آن ناگهانی نخواهد بود.
بکار گیری هندسه در ریباند توپ
توپ از هر سمتی از زمین به سمت سبد پرتاب شود، بیشتر اوقات از سمت دیگر به داخل زمین برمی گردد. هنگام پرتاب توپ از ناحیه پرتاب آزاد نیز توپ معمولاً در ناحیه رنگی و روبروی سبد فرود می آید. هنگامی که پرتاب توپ با نیروی زیادی انجام شود، برگشت آن با فاصله بیشتری از سبد انجام می شود. در صورت اعمال نیروی اندک جهت پرتاب نیز در نزدیک سبد فرود می آید. سعی کنید با تکرار و تمرین و ثبت داده ها آشنایی کامل با نحوه برگشت توپ به داخل زمین جهت ریباند مؤثر داشته باشید.
درک مفاهیم دفاعی
هر مدافعی داخل زمین باید با ساختار هندسی در زمین آشنایی داشته باشد. بدین ترتیب از نحوه ربودن صحیح توپ اطلاع خواهند داشت. با داشتن این اطلاعات از گول خوردن توسط حریف و حرکات فریب دهنده جلوگیری می شود و دفاع مستحکمی در زمین شکل می گیرد.
اولین و مهم‌ترین مفهوم دفاعی، زاویه بندی شما با حریف مستقیم و روبروی شما است. اگر یک سمت شما به طرف حریف باشد دفاع کردن از حریف بسیار ساده می شود. اگر به صورت مستقیم و بدون زاویه با او روبرو شوید، هنگامی عبور از شما، برگشتن به سمت سبد و جلوگیری از او 180 درجه چرخش نیاز دارد و همین مسئله باعث از دست رفتن زمان می شود.
زاویه زانوها و کمر شما نیز هنگام موقعیت دفاعی اهمیت زیادی دارد. هرچه زانوهای شما بیشتر خم شود، عکس العمل سریع تر و تکانه شدیدتری پس از شروع حرکت خواهید داشت. سعی کنید پاهای شما تماس کمتری با زمین بازی داشته باشد. هنگامی که روی پنجه های خود جابجا می شوید، اصطکاک کمتر و سرعت چرخش و عکس العمل بیشتری خواهید داشت.
شما نیز داده ها و اطلاعات خود در زمینۀ ریاضی و هندسه در بسکتبال را کار بگیرید و آن‌ها را به صورت یک منبع جامع درآورید. به نظر شما تأثیر آشنایی با اصول ریاضی و هندسه در بسکتبال و استفاده از آن ها تا چه اندازه می تواند در نتیجه نهایی بازی مؤثر باشد؟ آیا تاکنون به چنین داده هایی اهمیت داده بودید؟ مربی شما تا چه حد در این خصوص با شما صحبت کرده است؟ اگر مربی هستید، آیا علاقه ای به آموزش این مسائل به بازیکنان خود دارید؟ دیدگاه های خود را با ما در میان بگذارید.
