در طول سالها، بسکتبال توانسته محبوبیت خود را در بین ورزشهای مطرح جهان حفظ کند و بین پربیننده ترین بازیها قرار بگیرد.
کمپ «بسکتبال بدون مرز» در طول سالهای اخیر توانسته بهترین بازیکنان جوان جهان را دور هم جمع کند تا آنها در این کمپ بتوانند رهبری و دیگر چیزها را یاد بگیرند. در حقیقت، این کمپ، بدون توجه به تواناییها، تاکتیک ها و تکنیکها، کمپ بسکتبال بدون مرز شباهت بسیاری به المپیک 1948 دارد که 72 سال پیش برگزار شد. در آن رقابتها، بسکتبال به طور کلی دچار تغییرات بزرگی شد و خیلی سریع توانست مرزها را بپیماید. این رقابتها باعث شد بسکتبال در بین فرهنگها وارد شود و در بین ورزشها نیز مطرح شود و حتی فوتبال را به چالش بکشد.
رقابتهای المپیک 1948 از خیلی سطوح باعث پیشرفت بسکتبال شد. مهم تر از هر جهت، این رقابتها باعث شد بسکتبال به یک ورزش جهانی تبدیل شود. بسکتبال در سال 1891، توسط جیمز نیسمیث کانادایی ابداع شد و توسط آکادمی یانگ منز کریستین، به کشورهای دیگر صادر شد و یک دهه بعد از آن، در اروپا، آسیا، استرالیا و آمریکای لاتین بازی میشد. جنگ جهانی اول باعث شد که بسکتبال در جهان مطرح تر از پیش شود. در حقیقت، YMCA و US Doughboys در همان سالها، سبک زندگی آمریکایی که برای جهانیان بسیار جذاب بود را با فرهنگ این بازی مخلوط کردند که باعث افزایش جذابیت شده است.
البته کمی طول کشید که این بازی قوانینی داشته باشد، سازمان یافتگی داشته باشد و رقابتی برای آن برگزار شود. البته که در المپیک 1904، یک بازی نمایشی به حساب میآمد ولی تا المپیک 1936 برلین هنوز محبوبیت چندانی نداشت. در نهایت در همان سالها بود که فیبا (فدراسیون جهانی بسکتبال) تشکیل شد ولی هیئت رئیسه فیبا، تا 1948 هنوز بر سر قوانین کلی بازی به توافقی دت پیدا نکرده بودند.
پیش از اینکه فیبا قوانین خود را پیاده کند و رقابت اصلی اش یعنی جام جهانی بسکتبال را اجرا کند، المپیک تنها رقابتی بوده که تیمها میتوانستند با یکدیگر رقابت کنند و سبک بازی و تواناییهایشان را به رخ هم بکشند. از آنجا که آمریکا به عنوان مهد بسکتبال شناخته میشود، اینطور برداشت میشود که همواره این کشور در راس بسکتبال جهان بوده است ولی المپیک 1948 نشان میدهد که تیمهای دیگر چقدر در این رقابت ها پیشرفت کرده اند. بخش المپیاد کمیته جهانی المپیک در این رابطه گفته بود:” هر چند آمریکا قهرمان آن رقابت ها شده بود ولی اینکه آنها بهترین بازی را در آن رقابت ها ارائه کرده بودند، صرفا درست نیست.”
در حقیقت در آن سال ها، تیمهایی مثل چین، فیلیپین و کره شگفتی ساز بودند و کانادا و مکزیک هم تکنیک و نمایش های درخشانی داشتند. اما اگر بخواهیم خلاصه بگوییم، تیم آمریکا در رقابت های لندن مورد توجه جهان آمد. در ادامه گزارش بخش المپیاد آمده:” آقای عمر براونینگ، سرمربی تیم ملی آمریکا در المپیک 48، سطح بالایی از بازی را در خود و تیمش میدید. در المپیک 1952، این توانایی ها بالاتر رفت و تیم بهتر و بهتر شد.”
فرانسه در 1948، با پیروزی مقابل مکزیک، شیلی و برزیل توانست به فینال رقابت ها برسد. گیلبرت بیدو، خبرنگار فرانسوی در نشریه اکیپ درباره این رقابت ها تحلیلهایی داشته است. او معتقد است که شانس پیروزی آمریکا به فرانسه، 1000 به 1 بوده است و آمریکا هم کسی را نا امید نکرد. او نوشت:” آمریکا هیچ اشتباهی در این دیدار نداشت. آنها سلطه خود بر بسکتبال را به خوبی نشان دادند.” در فینال، آمریکا 65-21 به پیروزی رسید.
اما مهم ترین بخش بازیها، موضوعی است که تا به حال به آن اشاره نشده است. در دوره ای پیش از دوره ماهواره ها که بازیکنان پس از حضور در رقابت ها، تاکتیکها و تکنیک ها را به کشورهای مختلف منتقل کردند، این رقابت ها فرصتی ایجاد کرد تا بازیکنان و مربیان با حضورشان، از دیگر تیمها درس بگیرند. سطح رقابت ها بسیار بالا بود و سبک بازی ها خیلی متفاوت بود. تیمها ایده ها و و سبک های جدیدی دیدند و برای مثال فرانسه پس از شکست مقابل آمریکا، درس بزرگی از بازی گرفت.
72 سال بعد، پیشرفت و تغییر بازی به کلی وارد سطح جدیدی شده است. هواداران در سرتاسر جهان، حالا بازی ها را به صورت زنده تماشا میکنند و سبک های مختلفی را میبینند، هم در NBA، هم در یورولیگ و هم رقابت هایی که فیبا برگزار میکند. اینترنت اجازه میدهد که تماشاگران با دقت بازی ها را دنبال کنند، سبک های بازی و توانایی های فنی را با هم در فرومهای اینترنت به اشتراک بگذارند. شبکههای اجتماعی مردم را تشویق میکنند که مشارکت بیشتری در بازی ها داشته باشند و با توجه به سبکی که به آن علاقه مند هستند، بازی ها را دنبال کنند.
مربیان و بازیکنان بزرگ هم امکانات بسیاری ایجاد کرده اند تا سبکهای مختلف بازی در جهان دیده شود. در سال 2017، آمریکا بزرگترین صادرکننده استعدادهای بسکتبال بود که 1650 بازیکن را به کشورهای دیگر ارسال کرد. اسپانیا با 544 بازیکن و فرانسه با 491 بازیکن در رده های بعدی هستند. در حقیقت، 44.6 درصد بازیکنان در سطوح اول بازی، در کشوری دیگر از کشوری که در آن بازی میکنند به دنیا آمده و بزرگ شده اند. اسپانیا با 706 بازیکن، آلمان با 668 بازیکن و آمریکا با 533 بازیکن بیشترین بازیکن خارجی را در لیگهایشان در اختیار دارند. همین موضوع نشان میدهد که بسکتبال در طول سالها چطور تدریس و درک شده است.
همچنین تفاوتی که بین بسکتبال و فوتبال وجود دارد و هر دو به سبکی متفاوت بین هواداران محبوب هستند، دیگر عامل موفقیت است. در حقیقت، فوتبال در خارج از مرزهای آمریکا و بسکتبال در آمریکا، محبوبیت بسیاری دارند که همین اختلاف، به این محبوبیت دامن زده است. در حقیقت این دو عامل، رقابت را در بازی ها به اوج رسانده است. آمریکا، اسپانیا، فرانسه، صربستان و آرژانتین در رده های بالای فیبا هستند ولی در رقابتهای مختلف، فاصله بین تیمها کاهش یافته است.
اما نکته جالب اینجاست که آمریکا، سلطه خود را بر رقابت ها از دست داده است. در مسابقات سه به سه، آمریکا نتوانست به جام جهانی فیلیپین برسد. این نتیجه نشان میدهد که رقابت خیلی نزدیک شده ، به خصوص در رقابت های سه به سه، کشورهایی که جمعیت کمتری دارند توانسته اند پیشرفت قابل توجهی داشته باشند. این فرمت قرار بود در المپیک 2020، در کنار رقابت سنتی 5 به 5 برگزار شود که اپیدمی ویروس کرونا باعث لغو رقابت ها شد و در صورت برگزاری بازی ها در سال 2021، شاهد آن خواهیم بود.
در حالی که 72 سال پیش، کمیته المپیک جذاب ترین رقابت را پیدا کرد و همان رقابت ها ، کمک بسیاری کرد که بازی ها امروزه روز اهمیت بسیاری داشته باشد. بسکتبال امروز دومین ورزش تیمی محبوب در جهان در سرتاسر قاره هاست و فاصله های فرهنگی را با نزدیک کردن مردم به همدیگر کاهش داده است. حال با برگزاری رقابت های جدید تر مثل سه به سه، انتظار میرود جذابیت بازی ها بیشتر شود و بینندگان بیشتری را جذب خود کند. حتی با چنین اتفاقاتی، این احتمال وجود دارد که پادشاه ورزش های تیمی، یعنی فوتبال، خطر را حس کند و رقیبی جدی برای کنار گذاشته شدن از صدر جدول محبوبیت ورزشها پیدا کرده باشد.