قبل از بیان چگونگی اجرای این حمله بهتر است نگاهی به تاریخچۀ این سبک بیاندازیم.
مبدأ حملۀ فلکس
این سبک به عنوان جایگزینی برای حملۀ چرخشی (Shuffle Offense) در دهۀ 70 میلادی توسط کرول ویلیامز در دانشگاه سانتا کلارا به وجود آمد.
مربیان زیادی با استفاده از این سیستم بازی به پیروزی و موفقیت دست یافته اند، مانند گری ویلیامز از ماری لند که قهرمان NCAA سال 2002 شد، بو راین از ویسکونسین، ال اسکینر از دانشگاه بوستون، جری اسلون هم در طول حضورش در یوتا جز از این روش استفاده کرد البته این لیست شامل اسامی مربیان دبیرستانی نیست.
همانطور که مستحضر هستید حملۀ فلکس در تمامی سطوح موفق ظاهر شده است. این روش یک سبک بازی ثابت بین تیم های دبیرستانی است.
حملۀ فلکس (Flex Offense) در بسکتبال – راهنمای کامل – قسمت دوم
فلکس کات چیست؟
بهتر است با اصول اولیه شروع کنیم.
از آنجایی که این حمله بر اساس این حرکت شکل رفته است، بسیار مهم است که مربیان قبل از هر چیزی با حرکت فلکس یا همان فلکس کات آشنا شوند.
فلکس کات زمانی اتفاق میفتد که یک بازیکن در گوشۀ زمین توسط هم تیمی اش سد می شود که در نتیجۀ آن وارد منطقۀ رنگی می شود و میتواند پاس خوب برای شوت سه گام یا شوت نزدیک حلقه دریافت کند.
همانطور که در عکس میبینید، بازیکن می تواند از سمت چپ یا راست سد کنندۀ خود عبور کند، انتخاب جهت به جایگیری مدافع حریف بستگی دارد.
به دلیل اینکه این حرکت اصلی ترین قسمت حملۀ فلکس است، تمرین زیاد از الزامات است. به محض اینکه بازیکنان بتوانند حرکات مدافع حریف را پیش بینی کنند با استفاده از این روش امتیازات زیادی کسب خواهند کرد.
مروری بر حمله
در این حمل 4 بازیکن خارج و 1 بازیکن داخل قوس هستند که از سد کردن مدافع سد کننده و حرکت معروف «فلکس کات» استفاده می کنند تا موقعیت شوت سه گام یا شوت نزدیک حلقه ایجاد کنند.در اصل یک حملۀ فرد به فرد است اما با تغییرات کوچکی می شود تیمی هم از آن استفاده کرد.
یک تاکتیک آهسته است که نیازمند صبر، جایگیری درست، حرکت توپ، پاس، شوت، کات کردن، و سد کردن همۀ بازیکنان است. اگر دید تیمی قبل از پرتاب به سمت سبد چندین بار توپ را در جهات مختلف حرکت دادند کاملاً طبیعی است.
چه افرادی باید از حملۀ فلکس استفاده کنند؟
تمامی تیم ها از مدارس ابتدایی (یازده سالگی) تا بالاترین رده ها می توانند از این تکنیک استفاده کنند.
بیشتر اوقات می شنوم که مربیان می گویند: « من نمیتوانم در تیم خودم این حمله را اجرا کنم. بازیکنان سانتر تیم من نمیتوانند دریبل یا پاس انجام دهند.» و پاسخ من همیشه یکسان است: « آیا آن ها درست دریبل کردن و شوت را آموخته اند؟»
اگر تنها دغدغۀ شما به عنوان مربی فقط پیروز شدن تیم است، پس این حمله باید توسط تیمی اجرا شود کخ همۀ بازیکنان در پاس، دریبل، حرکت، سد و پرتاب کردن بی نظیر باشند که سخت (نزدیک به غیرممکن) است پیدا کردن همچین تیم مستعدی در دوران راهنمایی یا دبیرستان.
د این سبک از بازی مربی نمی تواند توپ را در اختیار بازیکن گل زن قرار دهد و او به تنهایی در تمام حرکت ها به سمت زمین حریف پیش برود و بازیکنان ضعیف تر پشت سر او پنهان شوند. همۀ اعضای تیم باید مشارکت کنند.
مربی هایی که می خواهند از این روش استفاده کنند باید به یاد داشته باشند که نمی شود انتظار داشت که قبل از اجرا و تمرین، اعضای تیم همگی در همۀ پست ها مهارت کافی داشته باشند.
با اجرای حملۀ فلکس، شما به تدریج بازیکنان را با تجربه کامل خواهید کرد و آنها مهارت های اساسی کلیه مناطق و موقعیت ها را در زمین بسکتبال فرا می گیرند.
با اینکه قبلاً گفتم این سبک از بازی مناسب انواع تیم ها است، ولی بازهم تیم هایی هستند که مناسب ترند:
1. تیم های قد کوتاه
اگر تیم شما سانترهای مناسب و بازیکنان بلند قامت وجود ندارد این حمله بهترین گزینه است، چون همۀ بازیکن ها در زمین جا به جا می شوند و در پست های مختلف بازی می کنند.
2. تیم پتاب کننده ها
در تیمی که تمام اعضا می توانند به خوبی خارج از قوس پرتاب کنند یک سیستم بسیار مناسب است. اگر هم بازیکنی باشد که نتواند، باعث می شود مدافع وارد منطقۀ رنگی شود و از خط پاس ها خارج شود.
3. تیمی با IQ بسکتبالی بالا
همۀ تیم ها بعد از اجرای حملۀ فلکس هوش بسکتبالی بالاتری خواهند داشت، اما اگر از ابتدا بازیکنان باهوش در تیم باشند قطعاً نتیجۀ بهتری حاصل می شود.
مزیت ها
یاد گرفتن آسان
دلیل محبوبیت این روش بین دبیرستانی ها، فراگیری آسان آن است.
مشارکت تیمی
فلکس یک حملۀ تیمی است. برخلاف بیشتر تیم های دبیرستانی که وابسته به یک بازیکن هستند، در این سبک نمی توان فقط به یک بازیکن اعتماد کرد تا همۀ پرتاب ها را انجام دهد. باید تمامی اعضا مشارکت داشته باشند.
پست معنا ندارد
هر پنج بازیکن داخل زمین باید به جای یک دیگر بازی کنند.به این معنا است که همه این شانس را دارند تا در موقعیتی بازیکنند که با آن راحت هستند و می توانند مهارت ها و اعتماد به نفس خود را تقویت کنند.
خستگی مدافع
در این حمله بازیکنان همواره به دنبال موقعیت پرتاب هستند در نتیجه مدافعان باید دائماً در حال سد کردن باشند که باعث می شود بسیار خسته شوند و از پا دربیایند.
کنترل سرعت
در هنام اجرای این حمله سرعت بازی کمتر می شود. در مقابل تیم های برتر از تیم خود هم نباید خیلی سریع بازی کنید.
جابجایی
یکی از رایج ترین تاکتیک های دفاعی دربرابر فلکس استفاده از تمامی سد ها است. اگر این اتفاق بیفتد یک فرصت عالی برای مهاجمان پیش میاید زیرا این نوع دفاع همیشه منجر به اشتباهات می شود.
پیشرفت کامل بازیکنان
بسیار طبیعی است که در تیم های دبیرستانی یا جوان بازیکنان فقط در پست خود حرفه ای شوند. بازیکن وسط سد می کند و گارد توپ را کنترل می کند. اما در این استراتژی همه باید در تمامی پست ها ماهر شوند.
دریبل کم
تنها مهارتی که در بسکتبال نوجوانان زیاد استفاده می شود، دریبل است. اما در این نوع بازی، بازیکن اجازۀ دریبل بیش از حد را ندارد.
شروع متنوع
برای آغاز این حمله روش های متنوعی وجود دارد که آن را به نسبت دیگران خاص تر می کند.
معایب
قابلیت پیش بینی
بزرگ ترین عیب این روش این است که حریف به راحتی می تواند حرکات تیم شما را پیش بینی کند. البته به این معنا نیست که می توانند حمله را متوقف کنند.
پاس زیاد
در تیم جوانان هرچه پاس بیشتر باشد شانس لو دادن توپ هم بیشتر است.
دفاع آسان
یکی از آسان ترین روش های دفاع کردن، دفاع جایگیری است.
مهارت تیمی
اعضا باید در پرتاب خارج از قوس ماهر باشند در غیر این صورت به راحتی توپ را لو می دهند.
گل زدن
سخت ترن نکته بای یاد گرفتن این است که کی گل بزنند. بازیکنان به حد درگیر پاس کاری و اجرای درست می شوند که فراموش می کنند هدف اصلی بازی وارد کردن توپ در سبد است.
اجرای حملۀ فلکس
اولین چیزی که باید بیاموزید اصول تداوم فلکس است. این مورد هستۀ حمله و تمام آغازها است. این اصول برای ضربات آزاد از دو ناحیه در زمین طراحی شده است:
- پرتاب سه گام
- پرتاب جفت پا از نزدیک سبد
در طول این حمله شش پست در زمین است که باید همیشه پر باشد. باید دو بازیکن در نوک منطقۀ مستطیلی باشند، دو بازیکن در اطراف و یک بازیکن نزدیک سبد بسته به جایگاه توپ باید قرار بگیرند.
برای آموزش این سبک از بازی به تیم های تازه کار، پیشنهاد میکنم از مخروط های نارنجی در زمین استفاده کنید تا این شش پست مشخص باشند.
اصول تداوم فلکس
حمله با قرار گرفتن دو بازیکن در نوک مستطیلی، دو بازیکن در اطراف و یک بازیکن نزدیک سبد – سمت توپ – شروع می شود.
- حمله با پاس بازیکن 1 به 4 شروع می شود.
- این پاس با حرکت 3 که 5 برایش سد می کند، ادامه میابد.
- بعد از سد کردن 5 برای 3، حالا 1 برای 5 سد می کند.
- 1 از پست خارج و 3 جایگزین آن می شود.
نکتۀ مهم: فلکس کات (3) می تواند از هر جهتی که سد اتفاق میفتد، اجرا شود.
تا اینجا نیمۀ ماجرا را توضیح دادیم. حالا سمت دیگر زمین را در نظر بگیریم…
- 4 پاس گارد به گارد به 5 می دهد که فلکس کات را ادامه دهد.
- سانتر جدید 3 برای 2 سد می کند تا فلکس کات را به سمت توپ ببرد با هدف خلق یک پرتاب سه گام آسان
- 4 برای 3 سد می کند، کسی که به نوک مستطیلی می رود تا توپ را برای یک پرتاب آزاد دریافت کند.
- حالا به اول حملۀ فلکس بر میگردیم و موقعیت ها زیادی برا کسب امتیاز خواهیم داشت.
چرا این حرکت ساده تأثیرگذار است؟
دلیل تأثیرگذاری این روش این است که مدافع بازیکنی که فلکس کات انجام می دهد برایش دفاع کردن بسیار سخت می شود. بیشتر مواقع باید یک کمک داشته باشند تا از پرتاب سه گام جلوگیری کند.
در حالی که این دو مدافع در تلاش برای متوقف کردن تیم حریف هستند، سد می شوند.
انواع شروع حمله
راه های زیادی برای شروع این حمله وجود دارد. پیشنهاد من استفاده از یکی از موارد زیر است.
شروع 1: 1 – 4
دو راه برای شروع 1 – 4 فلکس وجود دارد. پاس به سانتر یا پاس به کنارۀ زمین.
1 – 4، گزینۀ سانتر
این گزینه با قرار گرفتن دو سانتر در کنار سبد و دو بازیکن در کنارۀ زمین شروع می شود. گارد رأس توپ را تا میان زمین می آورد و دریبل می زند. وقتی گارد رأس در یک جهت دریبل می کند، سانتر جهت مخالف به رأس مستطیلی می رود و توپ را دریافت می کند. فلکس آغاز می شود.
1 – 4، گزینۀ کنار زمین
گارد رأس توپ را تا میانۀ زمین می آورد و دریبل می کند. سانتر سمت مخالف حرکت می کند و به جای پاس توپ به گارد رأس توپ را به بازیکن کنار زمین پاس می دهد. سانتر سمت توپ برای گارد سد می کند. اگر پاس به گارد نرسد بازیکن ناری به نوک مستطیلی پاس می دهد و فلکس آغاز می شود.
شروع 2: باکس
در این مدل چهار بازیکن بدون توپ یک مربع تشکیل میدهند. همانطور که گارد رأس دریبل می کند دو سانتر به طرفین می روند و گارد به یکی از آن ها پاس می دهد و به گوشۀ سمت توپ می رود. در همین لحظه سانتر مخالف توپ برای بازیکن زیر سبد سد می کند تا برای دریافت توپ حرکت کند. و فلکس آاز می شود.
شروع 3: 1-4 بالا
دو روش برای شروع این سبک وجود دارد.
1-4 بالا: گزینۀ طرفین
گارد رأس به یکی از بازیکنان طرفین پاس می دهد و با حرکت UCLA به سمت توپ می رود. و فلکس شروع می شود.
1-4 بالا: گزینۀ سانتر
به جای پاس دادن به یکی از بازیکنان طرفین یکی از سانتر ها توپ را دریافت می کند. در ادامه دیگر سانتر به منطقۀ پنالتی می رود و گارد به پست خود برمی گردد.
شروع 4 – از پشت خط انتهایی زمین
چندین سیستم بازی برای شروع کردن مستقیم فلکس از پشت خط انتهایی زمین.
BLOB بازی 1:
در اولین بازی، بازیکنان به صورتی که در عکس آمده میایستند. هر دو بازیکن نزدیک سبد به طور مورب سد میکنند و سانترها به منطقۀ سبد می روند در حالی که گارد برای دریافت توپ به طرفین می رود. بعد از پاس بازیکن پشت خط به نوک مستطیلی می آید و سد می کند.
BLOB بازی 2:
بازیکنان به صورت 1-4 نزدیک سبد شروع می کنند. وقتی بازیکنان داخل زمین توپ را می زنند نزدیک ترین سانتر با استفاده از بدنش مدافع را سد می کند و پرتاب قوس دار را دریافت می کند. در همین زمان دیگر سانترها به نوک مستطیلی می روند. حالا فلکس آمادۀ شروع شدن است و پاس گارد به گارد صورت می گیرد و بازیکنان داخل زمین آماده می شوند برای سد کردن فلکس.
شروع 5: از پشت خط کناری زمین
اگر میخواهید از خط کنار زمین مسقیماً فکس را شروع کنید، بهترین گزینه پیش روی شماست.
بازی SLOB
بازیکنان به صورت مربع ایستاده اند. زمانی که بازیکنان داخل زمین توپ را می زنند نزدیکترین آن ها برای گارد سد می کند تا به نوک مستطیلی برود و پاس را دریافت کند. هنگام پاس دیگر بازیکنان وانمود می کنند که می خواهند توپ را دریافت کنند. و سد می شوند. سپس سد کننده ها تلاش می کنند تا توپ را دریافت کنند و فلکس آغاز می شود.
