راهنمای جامع در خصوص دفاع ناحیه ای 2-3 – قسمت اول

دفاع ناحیه ای 2-3 یکی از متداول ترین سیستم های دفاعی است که مربی ها اغلب به عنوان جایگزینی برای دفاع نفر به نفر انتخاب می کنند. شهرت این نوع دفاع به حدی است که به محض بردن نام دفاع ناحیه ای، مربی ها به یاد 2-3 می افتند. در این دفاع 2 بازیکن در نیم دایره بالای خط پنالتی از خط پرتاب آزاد محافظت می کنند. یک بازیکن در منطقه پرتاب آزاد و دو بازیکن نیز بیرون از آن و نزدیک به بلوک های خط AB قرار می گیرند. ادامه مطلب را با بسکتفا همراه باشید.

مختصری در خصوص دفاع ناحیه ای 2-3

دفاع ناحیه ای 2-3 یکی از متداول ترین سیستم های دفاعی است که مربی ها اغلب به عنوان جایگزینی برای دفاع نفر به نفر انتخاب می کنند. در این دفاع 2 بازیکن (گاردهای تیم) در نیم دایره بالای خط پنالتی از خط پرتاب آزاد محافظت می کنند. یک بازیکن در منطقه پرتاب آزاد و دو بازیکن نیز بیرون از آن و نزدیک به بلوک های خط AB قرار می گیرند.

این نوع دفاع در بسکتبال جوانان کاربرد زیادی دارد. دلیل آن نیز شلوغ شدن ناحیه پرتاب آزاد و مجبور شدن بازیکنان به پرتاب 3 امتیازی است. پرتابی که در بسکتبال نوجوانان و جوانان احتمال خطای بالایی دارد.

برخلاف دفاع نفر به نفر که مسئولیت مراقبت از یک نفر به هر مدافع داده می شود، تمام بازیکنان در دفاع ناحیه ای مسئول حراست از یک ناحیه هستند. بزرگ‌ترین تفاوت این دو نوع دفاع در همین است.

طبق تصویر بالا، مشاهده می کنید که هر بازیکن به صورت تقریبی مسئول دفاع از کدام ناحیه است. البته گاهی اوقات بنا بر ضرورت، این نواحی تغییر می کند و بازیکنان به نقاط دیگری از زمین نیز خواهند رفت. بر خلاف تصور، دفاع ناحیه ای به همان اندازه دفاع نفر به نفر نیاز به تلاش و دویدن دارد و هدف آن محدود کردن صرف بازیکن به یک ناحیه خاص نیست.

مزایای دفاع ناحیه ای 2-3

محافظت از ناحیه رنگی: این دفاع بهترین شیوه برای دور نگه داشتن توپ از سبد است. تمرکز این دفاع روی ناحیه رنگی (منطقه پرتاب آزاد) است و بازیکنان هیچ گاه این ناحیه را رها نمی کنند.

ضعف تیم ها در برابر این دفاع: تمام تیم ها به جهت سیستم هجومی نفر به نفر و سِت پلِی ها به خود می بالند. کمتر پیش می آید که مربی ها تمرین سیستم هجومی ناحیه ای یا ست پلی هایی جهت مقابله با دفاع ناحیه ای را در دستور کار داشته باشند. تنها چند تمرین و تاکتیک ساده را برای مقابله با این نوع دفاع آموزش می دهند.

کاهش درصد خطا: به دلایل مختلف از جمله کاهش تقابل نفر به نفر، میزان خطای بازیکنان در این نوع دفاع به صورت قابل ملاحظه ای کاهش می یابد.

صبر نداشتن تیم ها: حمله کردن مقابل دفاع ناحیه ای نیازمند صبر زیاد و پاسکاری مداوم جهت به دست آوردن موقعیت پرتاب مناسب است. این در حالی است که بیشتر تیم ها صبر کافی را برای این مسئله ندارند و با عجله اقدام به پرتاب توپ خواهند کرد.

کنترل افت و خیز بازی: یک دفاع ناحیه ای کارآمد می تواند افت و خیز و سرعت بازی را در کنترل داشته باشد. اگر به دنبال افزایش یا کاهش سرعت بازی هستید، می توانید توسط دفاع ناحیه ای به آن دست پیدا کنید.

موقعیت های ضدحمله: در این نوع دفاع گاردهای تیم شما همواره در قوس بالای خط پرتاب آزاد قرار دارند. از این رو موقعیت ضدحمله برای تیم شما به وفور به دست می آید.

نقاط ضعف دفاع ناحیه ای 2-3

پرتاب های خارج محوطه: بزرگ‌ترین مشکل دفاع ناحیه ای با تیم هایی است که بازیکنان با توان پرتاب خارج محوطه بالایی دارند. در قبال مزیت بستن ناحیه رنگی، بیرون این ناحیه نیز مقداری ضعیف خواهد شد.

ریباند توپ: در دفاع ناحیه ای، بازیکنان مسئول حفاظت از یک محدوده هستند و مهاجم حریف را به صورت تک به تک در کنترل ندارند. همین مسئله باعث می شود که ریباند توپ مقداری توسط مدافعین دشوار شود و تیم حریف گاهی اوقات توپ را در ریباند در اختیار بگیرند.

انتخاب نفرات مقابل توسط تیم حریف: در دفاع ناحیه ای هر بازیکن مسئول یک ناحیه است و کاری با بازیکنان موجود در تیم حریف ندارند. از این رو این تیم حریف خواهد بود که بازیکن روبروی هر بازیکن شما را برای مقابله با شما تعیین خواهد کرد. تصور کنید که همواره بهترین بازیکن آن‌ها در مقابل بدترین بازیکن شما قرار بگیرد.

پیوستگی ضعیف: دفاع ناحیه ای به شدت روی همکاری سفت و سخت بازیکنان استوار است. اگر بازیکنی وظیفه خود را به درستی انجام ندهد، خشک و تر با هم می سوزند. یک روزنه در دفاع ایجاد می شود و تیم حریف از آن ناحیه به شما ضربه خواهد زد.

دفاع ناحیه ای 2-3 برای چه تیمی مناسب است؟

گاهی اوقات برخی مربی ها به این مسئله اشاره می کنند که دفاع ناحیه ای تنها برای «تیم های با بازیکنان بزرگ و سرعت پایین» مناسب است. این مسئله به هیچ عنوان حقیقت ندارد و اشتباه محض است. بر اساس شاخصه های بازیکنان، مربی ها نیاز به اعمال برخی تغییرات در تیم خود دارند.

برای مثال تیم هایی که دارای بازیکنان بزرگ و کند هستند، بهترین روش اجرای این دفاع صبور بودن، تله گذاری محدود و اجازه دادن به حریف برای چرخش توپ داخل زمین با صبر زیاد است. اگر هم دارای تیم سریع و کوچک هستید، اقدام به گذاشتن تله های متعدد و فشار آوردن روی حریف برای اقدام به پرتاب های با عجله و بدون دقت کنید. روی ربودن توپ و افزایش سرعت بازی تا جای ممکن تمرکز کنید.

تمامی تیم ها می توانند از دفاع ناحیه ای استفاده کنند. تنها باید روش و ساختار تیم خود را با آن هماهنگ کنید.

4 قاعده بسیار مهم دفاع ناحیه ای 2-3

قبل از اینکه به ساختار اصلی این دفاع برسیم، 4 قاعده مهم را برای پیاده کردن دفاع ناحیه ای 2-3 با شما در میان خواهیم گذاشت. قبل از اینکه ادامه مقاله را بخوانید، حتماً این 4 قاعده را در نظر داشته باشید.

دست تمامی بازیکنان باید فعال باشد و در موقعیت خود جایگیری کنند. یکی از نقاط ضعف دفاع ناحیه ای، پاس های عالی است. اگر تیم حریف بتواند در ناحیه رنگی به سادگی پاسکاری کند، تمام زمین در اختیار آن‌ها خواهد بود. تمام مدافعین باید با دست های فعال خود اجازه پاس به داخل محوطه را ندهند و توپ ربایی مناسبی داشته باشند. قرار گرفتن در موقعیت صحیح به شما اجازه قطع توپ ها و عکس العمل سریع را خواهد داد.

همه بازیکنان باید هنگام پرواز توپ حرکت کنند. به محض اینکه پاسی داده می شود و بازیکن حریف صاحب توپ می شود باید بلافاصله در موقعیت دفاعی خود مستقر شوید. هرچه سریع تر بتوانید به بازیکن صاحب توپ برسید، دفاع شما کارایی بیشتری خواهد داشت.

تمام بازیکنان باید با هم ارتباط داشته باشند. ارتباط یک امر حیاتی برای هر نوع دفاعی است و دفاع ناحیه ای 2-3 نیز از این قاعده مستثنا نیست. بازیکنان باید موارد لازم هنگام بازی را با کدهای مخصوص به همدیگر اطلاع دهند. تمامی دفاع های ناحیه ای بی نقص دارای ارتباط بی نقص هستند.

پرتاب زیر تور ممنوع است. شاید این مورد امر واضحی باشد اما باید ذکر شود. به هیچ عنوان نباید اجازه پرتاب زیر تور را به بازیکنان حریف بدهید. یکی از مهم‌ترین اصول دفاع ناحیه ای بستن پرتاب زیر تور است.

با موارد ذکر شده اکنون شما آماده استقرار دفاع ناحیه ای 2-3 هستید. ادامه مطلب به ساختار و اصول اساسی این دفاع پرداخته است.

موقعیت های دفاع ناحیه ای 2-3

بر اساس موقعیت توپ، موقعیتی که بازیکنان در این دفاع باید داشته باشند را بررسی خواهیم کرد. هنگامی که دفاع ناحیه ای 2-3 را اجرا می کنید، تیم حریف از 6 نقطه اصلی به سمت سبد شما هجوم خواهد برد.

1. قوس بالای خط پرتاب آزاد
2. بال کناری
3. گوشه زمین
4. پست بالا
5. پست پایین
6. گوشه نزدیک

در ادامه تمامی این موقعیت ها را با جزئیات توضیح خواهیم داد.

موقعیت ها – قوس بالا

هنگامی که توپ در بالای زمین است، در همین زمان است که ساختار اصلی ناحیه دفاعی 2-3 شکل می گیرد. 2 گارد (1 و 2) در قوس بالای خط پرتاب آزاد قرار می گیرند. 2 فوروارد (3 و 4) چند قدم جلوتر از بلوک جایگیری می کنند. بازیکن مرکزی (5) یا سنتر نیز در مرکز ناحیه رنگی مستقر می شود.

هدف ما از این چیدمان این است که بازیکن گارد نوک حریف (1) توپ را به یکی از بال های کناری (2 و 3) پاس دهد. آنچه ما باید از آن جلوگیری کنیم این است که توپ به ناحیه پست بالا نرسد. ممکن است گارد نوک حریف توسط برش زدن به داخل یا پاس دادن به بازیکن مستقر در ناحیه پست بالا (4) قصد این کار را داشته باشد. اگر گاردهای ما به اندازه کافی نزدیک باشند که تقریباً بتوانند دست های هم را لمس کنند، به سادگی می توانیم از این دو گزینه حریف جلوگیری کنیم.

البته نه اینکه از قصد به پاس هایی که به بازیکنان بال داده می شود کاری نداشته باشیم، بلکه بیشتر روی زمانی که توپ در هوا قرار دارد و تاکتیک «پشتیبانی» متکی خواهیم بود. این تاکتیک را در قسمت دوم توضیح خواهیم داد.

اگر بازیکن گارد نوک حریف پرتابگر ماهری باشد و توان پرتاب های 3 امتیازی را داشته باشد، باید یکی از گاردهای ما مسئول مراقبت از او باشد. هنگامی که مدافع به بازیکن صاحب توپ نزدیک می شود، باید عبارت «توپ» را فریاد بزند تا هم تیمی های خود را در جریان این مسئله بگذارد.

اکنون گارد دیگر شما مسئول دفاع از ناحیه پست خواهد بود. گاردی که به بازیکن صاحب توپ نزدیک شده باید فشار خود را روی او حفظ کند. هنگامی که توپ به بازیکنان بال پاس داده می شود نیز همین قاعده باید اجرا شود و بازیکنان فوروارد شما مسئول حراست از او خواهند بود. بازیکنان عقب باید مقداری نزدیک به بال ها بازی کنند تا در صورت موقعیت پرتاب بتوانند به سادگی به آن‌ها برسند.

موقعیت ها – توپ در بال کناری

هنگامی که توپ به یکی از بال های کناری پاس داده شود، روال بازی ما این گونه خواهد بود:

• گارد مدافع توپ باید دارای یکی از این دو حالت باشد: در حالت عادی و استقرار معمولی قرار گیرد یا اینکه توسط فشار آوردن به بازیکن صاحب توپ، توپ را به سمت خط عرضی سوق دهد. از دیدگاه ما گزینه دوم بهتر خواهد بود. بدین ترتیب پاس دادن توپ به ناحیه پست بالا دشوارتر خواهد شد و مهاجم دارای توپ را مجبور به حرکت به سمت مدافعین بزرگ‌تر ما خواهد کرد.

• فوروارد سمت توپ (4) باید در گوشه نزدیک جایگیری کند یا با جایگیری مقابل بازیکن پست پایین حریف (اگر بازیکنی از حریف در آنجا باشد) از دادن پاس به او جلوگیری کند.
• گارد سمت ضعیف (3) باید در زانوی نزدیک جایگیری کند، اگر بازیکنی از حریف در ناحیه پست بالا وجود نداشته باشد یا اینکه پاس های منتهی به بازیکن ناحیه پست را از کناره ها مسدود کند.
• بازیکن مرکزی (5) یا سنتر در حال مراقبت از بازیکن پست حریف و جلوگیری از رسیدن پاس به او است.
• فوروارد سمت ضعیف (3) باید کمی آن طرف تر از روی خط گلویی (خط AB) و نزدیک به سمت توپ جایگیری کند. این بازیکن باید مراقب پاس های تغییر منطقه بلند به سمت دیگر زمین باشد.

موقعیت ها – توپ در گوشه

هنگامی که توپ در گوشه زمین قرار می گیرد، موقعیت بازیکنان به صورت عادی به شکلی است که در تصویر مشاهده می کنید.

• فوروارد سمت توپ به خارج محوطه آمده و بازیکن صاحب توپ را تحت فشار قرار می دهد.
• بازیکن مرکزی در جلوی بازیکن پست حریف قرار گرفته و از رسیدن توپ به او جلوگیری خواهد کرد.
• گارد سمت توپ به طرف مهاجم دارای توپ نزدیک می شود تا او را از برش زدن به داخل محوطه منصرف کند.
• گارد سمت ضعیف نیز از دادن پاس به بازیکن پست بالا جلوگیری خواهد کرد.
• فوروارد سمت ضعیف به مرکز ناحیه رنگی متمایل می شود تا از پاس های بلند احتمالی تغییر منطقه جلوگیری کند.

اگر تله گذاری را در دستور کار ندارید، دو گزینه پیش روی شماست که بر بازیکن گارد سمت توپ شما متکی است:

1. گارد سمت توپ می تواند اجازه پاس از گوشه به بال را بدهد و پاس داخل محوطه را مسدود کند.
2. گارد سمت توپ با بستن کامل مسیر پاس به بال، بازیکن گوشه را مجبور به تصمیم گیری عجولانه کند.

اگر تیم شما دارای بازیکنان با تجربه ای است، می توانید راهکار دوم را به خوبی برای تحت فشار قرار دادن بازیکنان ضعیف امتحان کنید.

موقعیت ها – توپ در پست بالا

اگر توپ به ناحیه پست بالا رسیده باشد، تیم شما در موقعیت آسیب پذیری قرار دارد. اگر تیم حریف بازیکن با قدرت پاس دهی بالایی در این ناحیه داشته باشد، اکنون تمام مهاجمان دیگر تنها یک پاس کوتاه با او فاصله دارند. کافی است به یکی از آن‌ها پاس دهد و آن‌ها را در موقعیت پرتاب قرار دهد. به همین دلیل نباید بازیکن حریف به این ناحیه راه پیدا کند.

• بازیکن مرکزی باید بلافاصله به سمت مهاجم صاحب توپ حرکت کند.
• فورواردهای تیم (3 و 4) باید بلافاصله به نزدیک ترین بازیکن حریف سمت خود نزدیک شوند. اگر توپ به ناحیه پست بالا رسیده باشد، تیم در موقعیت آسیب پذیری است و احتمال پاس های منجر به پرتاب زیر تور حریف افزایش پیدا می کند. نباید اجازه چنین پاس هایی را به حریف بدهیم. از طرفی بازیکنان فوروارد در صورت پاس به گوشه زمین، باید آماده دویدن و جلوگیری از پرتاب های 3 امتیازی از گوشه زمین باشند.
• گاردهای تیم (1 و 2) باید به هم نزدیک شده و بازیکن صاحب توپ را برای پاس دادن به بیرون تحت فشار قرار دهند. از طرفی باید آماده دویدن به بیرون و دفاع از بال ها باشند.

همان طور که می بینید، اگر توپ به ناحیه پست بالا برسد، هم موقعیت تیم خطرناک است و هم مسئولیت ها دشوار می شود. بهترین کار این است که از ابتدا اجازه ورود توپ به این ناحیه داده نشود.

در اینجا به پایان قسمت اول مقاله رسیدیم. در قسمت دوم نیز به راهکارهای تله گذاری، ریباند توپ و مواردی دیگر خواهیم پرداخت. دیدگاه های خود را در خصوص این قسمت و دفاع ناحیه ای با ما در میان بگذارید.